ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଚଳିତ ବର୍ଷ ଦୀପାବଳି ନଭେମ୍ବର ୧୨ରେ ପାଳନ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଠିକ୍ ୭୬ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ୧୯୪୭ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୨ ତାରିଖରେ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରିଥିଲା । ତେବେ ଦେଶ, ବିଶେଷ କରି ଉତ୍ତର ଓ ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଭାରତ ବିଭାଜନର ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଉଥିବାରୁ ଆଲୋକପର୍ବର କୌଣସି ଉତ୍ସବ ପାଳନ ହୋଇନଥିଲା ।
ବିଭାଜନ ପରେ ହୋଇଥିବା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଦଙ୍ଗା ଏବଂ ରକ୍ତପାତ ଧାର୍ମିକ ଭିତ୍ତିରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀର ଘୃଣାର ମଞ୍ଜି ବୁଣିଥିଲା । କ୍ଷତ କଞ୍ଚା ଥିଲା, ଆଘାତ ସତେଜ ଥିଲା । ଦେଶ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଭିତ୍ତିରେ ବିଭାଜିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଗଭୀର ଅବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା ।
ଏହି ସମୟରେ ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଜାତିର ଆହତ ବିବେକକୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଭାବରେ ବାନ୍ଧି ରଖିବା ପାଇଁ ନିଜର ଦୀପାବଳି ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥିଲେ ।
ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଅନୁଗାମୀ ଗାନ୍ଧୀ ମହାକାବ୍ୟ ରାମାୟଣରୁ ସମାନତା ଆଣି ଦୀପାବଳି ପର୍ବ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ନିଜ ଭିତରେ ରାମ ବା ଭଲଭାବ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ।
ବିଭାଜନ ପରେ ଭୟରେ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ଗାନ୍ଧୀ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ନଚେତ୍ ଦୀପାବଳିର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଳନ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
୧୯୪୭ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୨ ତାରିଖରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ସଭାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ହିନ୍ଦୀ ଭାଷଣର ଅନୁବାଦ ଏପରି…
ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ,
ଆଜି ଦୀପାବଳି ଏବଂ ଏହି ଅବସରରେ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରେ ଏହା ଏକ ମହାନ ଦିନ ଅଟେ । ବିକ୍ରମ ସମ୍ବତ ଅନୁଯାୟୀ ଆସନ୍ତାକାଲି, ଗୁରୁବାରଠାରୁ ନୂଆବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଦୀପାବଳି କାହିଁକି ଆଲୋକିତ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ରାମ ଓ ରାବଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ମହାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ରାମ ଭଲ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଥିଲେ ଏବଂ ରାବଣ ମନ୍ଦ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଥିଲେ । ରାମ ରାବଣଙ୍କୁ ଜିତିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ବିଜୟ ଭାରତରେ ରାମରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲା ।
ହଁ ! ଆଜି ଭାରତରେ କୌଣସି ରାମରାଜ୍ୟ ନାହିଁ । ତେବେ ଆମେ ଦୀପାବଳି କିପରି ପାଳନ କରିପାରିବା ? ଯେଉଁମାନଙ୍କ ଭିତରେ ରାମ ଅଛନ୍ତି ସେମାନେ ହିଁ ଏହି ବିଜୟକୁ ପାଳନ କରିପାରିବେ । କାରଣ କେବଳ ଭଗବାନ ହିଁ ଆମ ଆତ୍ମାକୁ ଆଲୋକିତ କରିପାରିବେ ଏବଂ କେବଳ ସେହି ଆଲୋକ ହିଁ ପ୍ରକୃତ ଆଲୋକ । ଆଜି ଯେଉଁ ଭଜନ ଗାନ କରାଯାଇଥିଲା ସେଥିରେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ କବିଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି । କୃତ୍ରିମ ଆଲୋକ ଦେଖିବାକୁ ଲୋକଙ୍କ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ କିନ୍ତୁ ଆଜି ଆମକୁ ଯାହା ଦରକାର ତାହା ହେଉଛି ଆମ ହୃଦୟରେ ପ୍ରେମର ଆଲୋକ । ଆମ ଭିତରେ ପ୍ରେମର ଆଲୋକ ଜଳିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ତା’ହେଲେ ହିଁ ଆମେ ଅଭିନନ୍ଦନର ଯୋଗ୍ୟ ହୋଇପାରିବୁ । ଆଜି ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଘୋର ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି । ଆପଣ ସମସ୍ତେ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟରେ ହାତ ରଖି କହିପାରିବେ କି ହିନ୍ଦୁ, ଶିଖ ହୁଅନ୍ତୁ କି ମୁସଲମାନ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୀଡ଼ିତ ଆପଣଙ୍କ ନିଜ ଭାଇ କିମ୍ବା ଭଉଣୀ ? ଏହା ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷା । ରାମ ଏବଂ ରାବଣ ଭଲ ଏବଂ ମନ୍ଦ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଅସୀମ ସଂଘର୍ଷର ପ୍ରତୀକ ଅଟନ୍ତି । ପ୍ରକୃତ ଆଲୋକ ଭିତରୁ ଆସିଥାଏ ।
କେତେ ଦୁଃଖୀ ହୃଦୟରେ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଆହତ କଶ୍ମୀର ଦେଖି ଫେରିଛନ୍ତି ! ଗତକାଲି ଓ ଆଜି ଅପରାହ୍ନରେ ମଧ୍ୟ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରିଣୀ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇପାରିନଥିଲେ । ସେ ମୋ ପାଇଁ ବାରାମୁଲାରୁ କିଛି ଫୁଲ ଆଣିଛନ୍ତି । ପ୍ରକୃତିର ଏଭଳି ଉପହାରକୁ ମୁଁ ସର୍ବଦା ମନେ ରଖିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଆଜି ଲୁଟ୍, ନିଆଁ ଓ ରକ୍ତପାତ ସେହି ସୁନ୍ଦର ଜମିର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି । ଜବାହରଲାଲ ମଧ୍ୟ ଜମ୍ମୁ ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ସବୁ କିଛି ଠିକ୍ ଠାକ୍ ନାହିଁ ।
ଶ୍ରୀ ଶାମଲଦାସ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ଧେବରଭାଇଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କୁ ଜୁନାଗଡ଼ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ଉଭୟ ଜିନ୍ନା ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ କ୍ରୋଧିତ କାରଣ ସେମାନେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ସରକାର ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତାରଣା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଜୁନାଗଡ଼କୁ ସଂଘରେ ମିଶିବାକୁ ଚାପ ପକାଉଛନ୍ତି ।
ଦେଶରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍ଭାବନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଘୃଣା ଓ ସନ୍ଦେହକୁ ହୃଦୟରୁ ଦୂର କରିବା ସମସ୍ତଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ଯଦି ଆପଣ ନିଜ ଭିତରେ ଭଗବାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଅନୁଭବ କରୁନାହାଁନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର ଛୋଟ ଛୋଟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଝଗଡ଼ାକୁ ଭୁଲିବେ ନାହିଁ, ତେବେ କାଶ୍ମୀର କିମ୍ବା ଜୁନାଗଡ଼ରେ ସଫଳତା ନିରର୍ଥକ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ । ଭୟରେ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ସମସ୍ତ ମୁସଲମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇ ନ ଆଣିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ସେଠାରୁ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ହିନ୍ଦୁ ଓ ଶିଖମାନଙ୍କ ସହ ସମାନ କାର୍ଯ୍ୟ ନ କଲେ ବଞ୍ଚିପାରିବ ନାହିଁ ।
ଆସନ୍ତାକାଲି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବି କଂଗ୍ରେସ କାର୍ଯ୍ୟକାରିଣୀ କମିଟି ବିଷୟରେ ମୁଁ କ’ଣ କରିପାରିବି । ଗୁରୁବାରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଥିବା ନୂଆ ବର୍ଷରେ ଆପଣ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଭାରତ ଖୁସି ହୁଅନ୍ତୁ । ଭଗବାନ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରନ୍ତୁ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆପଣ କେବଳ ପରସ୍ପର କିମ୍ବା ଭାରତ ନୁହେଁ ବରଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ସେବା କରିପାରିବେ ।