ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ୭ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ ହରାଇବାକୁ ଯାଉଛି ବୋଲି ଦିଲ୍ଲୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲ ଦାବି କରିଛନ୍ତି । ଦିଲ୍ଲୀ ସେବା ବିଲ୍କୁ ନେଇ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରି ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରାଜ୍ୟକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାନ୍ୟତା ଦେବା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ନିର୍ବାଚନ ହେବ । ନିର୍ବାଚନ ବର୍ଷ ଯେତିକି ପାଖେଇ ଆସୁଛି ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି (ଆପ୍) ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି (ବିଜେପି) ନିଜର ଏଜେଣ୍ଡା ସ୍ଥିର କରୁଛନ୍ତି । ଦିଲ୍ଲୀ ଆସନକୁ ନେଇ ଇଣ୍ଡିଆ ମେଣ୍ଟରେ ସାମିଲ ଥିବା ଆପ୍ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି । ତେବେ ଏବେ ଏଥିରେ ଅନେକ ସମସ୍ୟା ଫସି ରହିଛି । ତେବେ ଦିଲ୍ଲୀରେ କଂଗ୍ରେସ ଓ ଆପ୍ ଏକାଠି ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଲେ ବିଜେପି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେବ କି ?
ବାସ୍ତବରେ ୨୦୧୫ରେ ବିହାରରେ ଜେଡିୟୁ ଓ ଆରଜେଡିର ମେଣ୍ଟ ଯେମିତି ଚମତ୍କାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା, ସେହିଭଳି ଦିଲ୍ଲୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କେଜ୍ରିୱାଲ ମଧ୍ୟ ସମାନ କିଛି କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି । ୨୦୨୦ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୫୨ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ ପାଇ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିବା ଆପ୍ ନୂଆ ରଣନୀତି ନେଇ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁଛି । କଂଗ୍ରେସ ସହ ମେଣ୍ଟ କରି ଆପ୍ ଲୋକସଭାରେ ବିଜେପିକୁ ପରାସ୍ତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି । କିନ୍ତୁ ଏହା କ’ଣ ଏତେ ସରଳ ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ୨୦୧୪ ଓ ୨୦୧୯ ର ଫଳାଫଳରୁ ।
ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ବର୍ଷ | ବିଜେପି ଭୋଟ% | କଂଗ୍ରେସ ଭୋଟ% | ଆପ୍ ଭୋଟ% | ଅନ୍ୟ% |
1989 | 26.2 | 43.4 | — | 30.4 |
1991 | 40.2 | 39.6 | — | 20.2 |
1996 | 49.6 | 37.3 | — | 13.1 |
1998 | 50.7 | 42.6 | — | 6.6 |
1999 | 51.7 | 42.00 | — | 6.3 |
2004 | 40.7 | 54.8 | — | 4.5 |
2009 | 35.2 | 57.1 | — | 7.7 |
2014 | 46.4 | 15.1 | 32.9 | 5.5 |
2019 | 56.9 | 22.5 | 18.1 | — |
୨୦୧୪ରେ ବିଜେପିକୁ ବଡ଼ ବିଜୟ ମିଳିଥିଲା
୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଦିଲ୍ଲୀର ସମସ୍ତ ୭ଟି ଆସନରେ ବିଜେପି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିକୁ ୪୬.୪ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଆପକୁ ୩୨.୯ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସକୁ ୧୫ ପ୍ରତିଶତରୁ ଟିକିଏ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ଆପ୍ ଓ କଂଗ୍ରେସର ମିଳିତ ଭୋଟ୍ ପ୍ରତିଶତ ବିଜେପିଠାରୁ ଅଧିକ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେହି ବର୍ଷ ଦୁଇ ଦଳ ଅଲଗା ଅଲଗା ଲଢ଼ିଥିଲେ । ଯଦି ଆମେ ୨୦୧୪ କଥା କହିବା ତେବେ ଉଭୟ କଂଗ୍ରେସ ଓ ଆପର ଭୋଟ୍ ପ୍ରତିଶତ ୪୮ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ, ଯାହା କି ସେହି ବର୍ଷ ବିଜେପିକୁ ମିଳିଥିବା ଭୋଟ୍ ତୁଳନାରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ । ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୧୪ରେ ଯଦି ଆପ୍ ଏକାଠି ଲଢ଼ିଥାନ୍ତା, ତା’ହେଲେ ଫଳାଫଳ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାନ୍ତା ।
ଜାଣନ୍ତୁ ୨୦୧୯ର ଫଳାଫଳ
୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଏକତରଫା ଥିଲା । ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନରେ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀର ସମସ୍ତ ୭ଟି ଯାକ ଆସନରେ ବିଜେପି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ୭ଟି ଯାକ ଆସନରେ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ୫୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଚାନ୍ଦନୀଚୌକରେ ବିଜେପିର ହର୍ଷବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କୁ ୫୨.୯୪ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ମିଳିଥିବାବେଳେ କଂଗ୍ରେସର ଜୟ ପ୍ରକାଶ ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କୁ ୨୯.୮୩ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପଙ୍କଜ କୁମାର ଗୁପ୍ତାଙ୍କୁ ୧୪.୮୨ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ପୂର୍ବ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ଗୌତମ ଗମ୍ଭୀର ୫୫.୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିଲେ । କଂଗ୍ରେସର ଅରବିନ୍ଦର ସିଂ ଲଭଲିଙ୍କୁ ୨୪.୩୪ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ମିଳିଥିବା ବେଳେ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଆତିଶୀ ମାର୍ଲେନାଙ୍କୁ ୧୭.୫୧ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ମୀନାକ୍ଷୀ ଲେଖୀଙ୍କୁ ୫୪.୭୭ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଅଜୟ ମାକେନ ୨୭.୧ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିବାବେଳେ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ବ୍ରିଜେଶ ଗୋୟଲ ୧୬.୪୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିଲେ । ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ମନୋଜ ତିୱାରୀ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ୫୩.୯ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲେ । ଏଠାରୁ କଂଗ୍ରେସର ବରିଷ୍ଠ ନେତା ତଥା ଦିଲ୍ଲୀର ତିନି ଥର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ଶୀଲା ଦୀକ୍ଷିତଙ୍କ ପୁଅ ସନ୍ଦୀପ ଦିକ୍ଷିତଙ୍କୁ ୨୮.୯୫ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଦିଲୀପ ପାଣ୍ଡେଙ୍କୁ ୧୩.୧ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ହଂସରାଜ ହଂସଙ୍କୁ ୬୦.୪୯ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରାଜେଶ ଲିଲୋଥିଆଙ୍କୁ ୧୭.୦୧ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ମିଳିଥିବାବେଳେ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଗଗନ ସିଂହଙ୍କୁ ୨୧.୧୬ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଦକ୍ଷିଣ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ରମେଶ ବିଧୁରୀଙ୍କୁ ୫୬.୫୮ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଏହି ଆସନରୁ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରାଘବ ଚଢ଼ା୨୬.୪୭ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିବାବେଳେ କଂଗ୍ରେସରୁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିବା ଅଭିଜ୍ଞ ବକ୍ସର ବିଜେନ୍ଦର ସିଂହଙ୍କୁ ମାତ୍ର ୧୩.୬୨ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ପଶ୍ଚିମ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପିର ପ୍ରବେଶ ବର୍ମା ୬୦.୦୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିବାବେଳେ କଂଗ୍ରେସର ମହାବଳ ମିଶ୍ର ୨୦.୦୪ ପ୍ରତିଶତ ଓ ଆପ୍ ପ୍ରାର୍ଥୀ ବଲବୀର ସିଂହ ଜାଖର ୧୭.୫୮ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଆପ୍ ଓ କଂଗ୍ରେସ ୭ଟି ଯାକ ଆସନରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ସହ ଏକାକୀ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବା ସ୍ଥିତିରେ ନ ଥିଲେ ।
ଆପ୍ ୨୦୨୦ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପରାଜିତ କରିଛି
ଏବେ ଆସନ୍ତୁ ୨୦୨୦ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା । ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ଶାସକ ଆପ୍ ଏକାକୀ ୫୩.୦୬ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇ ୬୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିବାବେଳେ ବିଜେପି ମାତ୍ର ୮ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସର ସ୍ଥିତି ସ୍ପଷ୍ଟ ଥିଲା । ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିକୁ ୩୮.୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିବା ବେଳେ କଂଗ୍ରେସକୁ ମାତ୍ର ୪.୪ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଅର୍ଥାତ୍ କୌଣସି ଦଳ ଆପଣଙ୍କ ଝାଡ଼ୁ ଆଗରେ ଠିଆ ହୋଇପାରିନଥିଲେ ।
ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମତଦାନ ଟ୍ରେଣ୍ଡ
କିନ୍ତୁ ସବୁଠାରୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କଥା ହେଉଛି ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ମତଦାନ ଧାରା ଭିନ୍ନ ରହିଛି । ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କ ଦଳକୁ ଦିଲ୍ଲୀବାସୀ ଜୋରଦାର ଭୋଟ୍ ଦେଉଥିବାବେଳେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଏହି ଧାରା ଭିନ୍ନ। ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟରମାନେ ବିଜେପିକୁ ଭୋଟ୍ ଦିଅନ୍ତି । ତେଣୁ କଂଗ୍ରେସ ଓ ଆପ୍ ମେଣ୍ଟ କଲେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପିକୁ ଟକ୍କର ମିଳିବ କି ? ଏହାକୁ ନେଇ ବିଶ୍ଳେଷକଙ୍କ ଭିନ୍ନ ମତ ରହିଛି । ଏଥର ମଧ୍ୟ ଭୋଟରଙ୍କ ଟ୍ରେଣ୍ଡ ପ୍ରାୟ ସମାନ ରହିବ ବୋଲି କେହି କେହି କହୁଥିବାବେଳେ କେହି କେହି କହୁଛନ୍ତି ଆପ୍ ଓ କଂଗ୍ରେସ ଏକାଠି ଲଢ଼ିଲେ ଏଠାରେ ବିଜେପି ପଛରେ ପଡ଼ିପାରେ ।
କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କ ଦାବି ପଛରେ କ’ଣ ରହିଛି ଗଣିତ ?
ତେବେ ସମସ୍ତ ୭ଟି ଆସନରେ କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲ ବିଜେପିକୁ ହଟାଇବା ପଛରେ ଥିବା ଦାବି କ’ଣ ? ବାସ୍ତବରେ, କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲ ନିଶ୍ଚିତ ଯେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ୧୦ ବର୍ଷର ଆଣ୍ଟି-ଇନକମ୍ବେନ୍ସି ଲହର ଯୋଗୁଁ ଏଥର ଇଣ୍ଡିଆ ମେଣ୍ଟ ଏଠାରେ ଜିତିପାରେ । କେଜ୍ରିୱାଲ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ରାଜ୍ୟ ମାନ୍ୟତା ଦାବିକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅସ୍ତ୍ରଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିବେ । ତେବେ ତାଙ୍କ ଆକଳନ କେତେ ସଠିକ ହେବ ତାହା ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନରେ ଜଣାପଡ଼ିବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିସ୍ଥିତି ହେଉଛି ଯେ କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଆପ୍ ମଧ୍ୟରେ ମେଣ୍ଟକୁ ନେଇ ଏବେବି ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି ।
କିନ୍ତୁ ସର୍ଭେ ତଥ୍ୟ ଭିନ୍ନ
ଯଦିଓ କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ବିଜେପି ନିପାତ ହୋଇଯିବ, କିନ୍ତୁ ସର୍ଭେ ଅନୁଯାୟୀ, ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପି ୭ଟି ଆସନରୁ ୫-୬ଟି ଆସନ ପାଇପାରେ ଏବଂ ଇଣ୍ଡିଆ ମେଣ୍ଟକୁ ଗୋଟିଏ ଆସନ ମିଳିପାରେ । ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ସର୍ଭେକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ତେବେ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ମଧ୍ୟ ଭୋଟରଙ୍କ ଟ୍ରେଣ୍ଡ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ବାହାରେ ରହିପାରେ ।