ବେଜିଂ: ଅସୁବିଧାରେ ପଡ଼ିଥିବା ଚୀନ୍ ଏବେ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ପାଲଟିଛି । ମାନୁଫାକ୍ଚରିଂ ହବ୍ ଭାବେ ପରିଚିତ ଚୀନ୍ ଏବେ ଖରାପ ଅର୍ଥନୀତି ଓ ବଢ଼ୁଥିବା ବେକାରୀ କାରଣରୁ ସମସ୍ୟାରେ ପଡ଼ିଛି । ଏହା ମଧ୍ୟ ସତ ଯେ ଆଜି ବିଶ୍ୱର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୀତି ଥିବା ଚୀନ ଏକଦା ସବୁଠାରୁ ଗରିବ ଦେଶ ଥିଲା । ଗତ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ଚମତ୍କାର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶ କଠିନ ସମୟ ଦେଇ ଗତି କରିଥାଏ ଏବଂ ଏକ ସମୟ ଥାଏ ଯେତେବେଳେ ସମସ୍ୟା ଏହାକୁ କବଜା କରିଥାଏ । କିଛି ଲୋକ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଚୀନରେ ଆଜି ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଭଳି ସ୍ଥିତି ରହିଛି । ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ସୋଭିଏତ ସଂଘକୁ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରିଦେଇଥିଲା । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଚୀନ ମଧ୍ୟ ସେହି ଦିଗରେ ଗତି କରୁଛି କି ?
ବଡ଼ ସଙ୍କଟରେ ପଡ଼ିଛି ଚୀନ !
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ଏହା ନୁହେଁ । ଚୀନକୁ ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ସହ ତୁଳନା କରିବାକୁ ସେ ମନା କରିଦେଇଛନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିୟନ ତୁଳନାରେ ଚୀନ ଏକ ବିଶାଳ ଦେଶ। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଏହା ସେମିତି ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସତ ଯେ ଦେଶରେ ସ୍ଥିତି ଭଲ ନାହିଁ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଚୀନ ଏକ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିଛି । ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଅନେକ ଦେଶର ଏକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଥିଲା ଯାହାର ଅର୍ଥନୀତି ୧୯୮୦ ଦଶକର ଶେଷ ଭାଗରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା । ଚୀନର ଅର୍ଥନୈତିକ ଚମତ୍କାର ଏବେ ଶେଷ ହୋଇଛି ବୋଲି ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଭଳି ଅନେକ ଲୋକ କହୁଛନ୍ତି ।
ଅର୍ଥନୀତି ଖରାପ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଛି
ଗତ କିଛିଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଚୀନର ମୁଦ୍ରା ୟୁଆନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି, ସମ୍ପତ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍ତେଜନା ଦେଖାଦେଇଛି ଏବଂ ଅନେକ ଘଟଣା ଘଟିଛି ଯାହା ଅର୍ଥନୀତିର ଅବନତିକୁ ସୂଚାଉଛି । ବ୍ରିଟିଶ ଖବରକାଗଜ ‘ଦ ଗାର୍ଡିଆନ୍’ରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଲେଖିଥିବା ଲାରି ଏଲିୟଟ୍ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଚୀନ୍ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିକୁ ଢାଞ୍ଚାଗତ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଏଥିସହିତ କଠୋର ରାଜନୈତିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବା ଜରୁରୀ । ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଚୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସି ଜିନପିଙ୍ଗ ଜଣେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବ୍ୟକ୍ତି । ସ୍ୱାଧୀନତା ଓ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ସେ କୌଣସି ବୁଝାମଣା କରିବାକୁ ରାଜି ହେବେ ନାହିଁ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର କିମ୍ବା ବିଳମ୍ବରେ ଚୀନ୍ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ମାର୍ଗରେ ଯିବ ।
ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଭଳି ଏହା ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିବ ନାହିଁ
ଖବରକାଗଜ ମତରେ ଚୀନର ପତନ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଭଳି ହେବ ବୋଲି ଏକ ଉପହାସ । ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଚୀନତୁଳନାରେ ବହୁତ ଛୋଟ ଅର୍ଥନୀତି ଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ବିଶ୍ୱ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳା ବହୁତ କମ୍ ଥିଲା । ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ଚୀନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, କିନ୍ତୁ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ କେବେ ଏତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନ ଥିଲା । ସେ ବିସିଏ ରିସର୍ଚ୍ଚର ଧବଲ ଯୋଶୀଙ୍କ ଏକ ଗବେଷଣାକୁ ଉଦାହରଣ ଦେଇଛନ୍ତି । ଯୋଶୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରଗତିରେ ଚୀନର ଅବଦାନ ୪୧ ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି । ଏହା ଆମେରିକାର ୨୨ ପ୍ରତିଶତ ଯୋଗଦାନଠାରୁ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ । ସେହିପରି ଚୀନ ଆଗରେ ୟୁରୋପର ୯ ପ୍ରତିଶତ ଅବଦାନ ମଧ୍ୟ ବାମନ ଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି ।
କୋଭିଡର ଖରାପ ସ୍ଥିତି
ଚୀନ ନୀତି ନିର୍ମାତାମାନେ ବାରମ୍ବାର କହୁଛନ୍ତି ଯେ ସବୁକିଛି ଠିକ୍ ହୋଇଯିବ, କିନ୍ତୁ ତଥାପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସମ୍ଭାବନାକୁ ନେଇ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଜାରି ରହିଛି । ଇଲିୟଟଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀର ଲକଡାଉନ୍ ଯୋଗୁଁ ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିନାହିଁ । ମହାମାରୀ ପୂର୍ବରୁ ଅର୍ଥନୀତି ମନ୍ଥର ହେବାର ସଙ୍କେତ ଦେଖାଯାଉଥିଲା । ପିଟରସନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଫର୍ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ଇକୋନୋମିକ୍ସର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଆଡାମ ପୋସେନ୍ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାରରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଗତ ଦଶନ୍ଧିର ମଧ୍ୟଭାଗରୁ ଚୀନ୍ ‘ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଅର୍ଥନୈତିକ କୋଭିଡ୍’ର ଶିକାର ହୋଇଛି ।