ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ତଳେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଓ ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ପାକିସ୍ତାନୀ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନଙ୍କ ଆକ୍ରମଣରେ ମୁମ୍ବାଇର କେନ୍ଦ୍ରସ୍ଥଳରେ ୧୬୬ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବାବେଳେ ଅନେକ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଦୁଃସାହସିକ ଆକ୍ରମଣ ଭାରତକୁ ସ୍ତବ୍ଧ କରିଦେଇଥିଲା, ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଶାନ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲା ଏବଂ ଘରୋଇ ରାଜନୈତିକ ଝଡ଼ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା, ଯାହାର ପ୍ରତିଫଳନ ଏବେବି ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଛି ।
ତାଜମହଲ ହୋଟେଲ, ଓବରୟ ଟ୍ରାଇଡେଣ୍ଟ ହୋଟେଲ ଏବଂ ନରିମାନ ହାଉସରୁ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କୁ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ଏନଏସଜି କମାଣ୍ଡୋଙ୍କ ଅପରେସନ ଶେଷ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ରାଜନୀତି ଜୋର ଧରିଥିଲା । ବ୍ୟାପକ ସୁରକ୍ଷା ବିଫଳତା ଯୋଗୁଁ ତତ୍କାଳୀନ କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବରାଜ ପାଟିଲ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ । ଅନ୍ୟ ଏକ ରାଜନୈତିକ ଘଟଣା ଥିଲା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଳାସରାଓ ଦେଶମୁଖ ମଧ୍ୟ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
ସେବେଠାରୁ ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରାୟୋଜିତ ଆତଙ୍କବାଦ ଏବଂ ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାକୁ ନେଇ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ବାରମ୍ବାର ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ସୁରକ୍ଷା ଅଭିଯାନ ଚାଲିଥିବାବେଳେ ଗୁଜରାଟର ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ନଭେମ୍ବର ୨୮ରେ ମୁମ୍ବାଇରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ତତ୍କାଳୀନ କଂଗ୍ରେସ ସରକାର ଅପରେସନ ଶେଷ ନ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗସ୍ତକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ।
ଏହାସତ୍ତ୍ୱେ ମୋଦୀ ଟ୍ରାଇଡେଣ୍ଟ ଓବରୟଙ୍କୁ ଭେଟି ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଏଟିଏସ୍ ମୁଖ୍ୟ ହେମନ୍ତ କରକରେଙ୍କ ବାସଭବନକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କ ପରିବାର ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିଥିଲେ । ଟ୍ରାଇଡେଣ୍ଟ ବାହାରେ ସେ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ପୋଲିସର ତିନିଜଣ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଦାୟୀ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତତ୍କାଳୀନ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ୟୁପିଏ ସରକାରକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲେ ।
ଆତଙ୍କବାଦ ପାଇଁ ସମୁଦ୍ର ଏବଂ ସ୍ଥଳ ସୀମା ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ବ୍ୟବହାରକୁ ନିଷେଧ କରୁଥିବା ଜାତିସଂଘର ଚୁକ୍ତିର ଖୋଲାଖୋଲି ଉଲ୍ଲଂଘନ କରୁଥିବା ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମୁଦାୟ ସହ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ସେ ୟୁପିଏ ସରକାରଙ୍କୁ କହିଥିଲେ । ପୂର୍ବଦିନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସିଂହଙ୍କ ଦେଶ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଦେଇଥିବା ଅଭିଭାଷଣ ନିରାଶାଜନକ ଥିଲା ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ଏବଂ ତଟରକ୍ଷୀ ବାହିନୀ ଏବଂ ନୌସେନାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କର ଏକ ବୈଠକ ଡାକିବାକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ।
ନଭେମ୍ବର ୨୯ରେ ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ଡିସେମ୍ବର ୪ରେ ରାଜସ୍ଥାନରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ବିଜେପି ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଖବରକାଗଜ ବିଜ୍ଞାପନ ଜାରି କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଲେଖାଥିଲା, ‘ଇଚ୍ଛାରେ ନୃଶଂସ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ । ଦୁର୍ବଳ ସରକାର । ଅନିଚ୍ଛା ଓ ଅସମର୍ଥ । ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ କରନ୍ତୁ -ବିଜେପିକୁ ଭୋଟ୍ ଦିଅନ୍ତୁ।’
ଆତଙ୍କବାଦ ପ୍ରତି କଂଗ୍ରେସ ନରମ ବୋଲି ବିଜେପି ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ଏହାର ଜବାବ ଦେଇ କାନ୍ଦାହାର ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଦଳବଦଳକୁ କଡ଼ା ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲା ।
ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ନିରାପତ୍ତାକୁ ନେଇ ପୂର୍ବରୁ ବିଜେପିର ସମାଲୋଚନାର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ୟୁପିଏ ସରକାର ଏବଂ ବିଶେଷ କରି ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବରାଜ ପାଟିଲଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଥିଲା । ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ ତାରିଖ ରାତିରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସିରିଏଲ ବିସ୍ଫୋରଣ ଘଟିବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ତିନୋଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପୋଷାକରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ରାଜନୈତିକ ସମାଲୋଚନା ଏବଂ ଉପହାସର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ।
ମୁମ୍ବାଇରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଡେପୁଟି ସିଏମ ଆର ଆର ପାଟିଲ, ଯିଏ କି ରାଜ୍ୟ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିଲେ, ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣକୁ “ଛୋଟ ଘଟଣା” (“ବଡ଼ ସହରରେ ଏଭଳି ଛୋଟ ଛୋଟ ଘଟଣା ଘଟିପାରେ”) ବୋଲି କହି ରାଜନୈତିକ ଝଡ଼ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ଏହାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପରେ ଏନସିପିର ସଦସ୍ୟ ପାଟିଲ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ।
ନଭେମ୍ବର ୩୦ରେ ଶିବରାଜ ପାଟିଲ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ପକ୍ଷରୁ ଜାରି ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ, ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବରାଜ ପାଟିଲଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳରୁ ଇସ୍ତଫାକୁ ତୁରନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ପି ଚିଦାମ୍ବରମଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯାଇଛି ।
କିନ୍ତୁ କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ଆହୁରି ଲଜ୍ଜାର ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଶିବରାଜ ପାଟିଲ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ଦିନ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଶମୁଖ ମୁମ୍ବାଇର ଆତଙ୍କବାଦ ପ୍ରଭାବିତ ତାଜମହଲ ହୋଟେଲ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସହ ଦୁଇଜଣ ଅସାଧାରଣ ସାଥୀ ଥିଲେ- ତାଙ୍କ ଅଭିନେତା-ପୁଅ ରିତେଶ ଦେଶମୁଖ ଏବଂ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ରାମ ଗୋପାଳ ବର୍ମା । ବର୍ମାଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି କେବଳ ଏକ ଯୋଗାଯୋଗ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହି ଖବର ଅଧିକ ଉତ୍ତେଜନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ବୋଲି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଘଟଣାକୁ ଅଣଦେଖା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ।
ଡିସେମ୍ବର ୪ତାରିଖରେ ଦେଶମୁଖ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ନୈତିକ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ଅଶୋକ ଚୌହ୍ୱାନଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
କିନ୍ତୁ ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା ଏତିକିରେ ଶେଷ ହୋଇନଥିଲା ।
ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୦ରେ ବରିଷ୍ଠ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଦିଗବିଜୟ ସିଂହ ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ ୨୦୦୮ ନଭେମ୍ବର ୨୬ତାରିଖରେ ସେ କରକରେଙ୍କ ସହ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାର କିଛିଘଣ୍ଟା ପୂର୍ବରୁ କଥା ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ କରକରେ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ ।
“୨୬/୧୧ ଆରଏସଏସ କି ସାଜିଶ” ପୁସ୍ତକ ଉନ୍ମୋଚନ ଅବସରରେ ସିଂହଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିବାଦୀୟ ଥିଲା । ଉର୍ଦ୍ଦୁ ସାହାରା ଖବରକାଗଜର ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟ ସମ୍ପାଦକ ଅଜିଜ ବର୍ନିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ (‘୨୬/୧୧, ଏକ ଆରଏସଏସ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର?୩), ଆଉ ଏକ ଝଡ଼ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ଦିଗବିଜୟ ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ କରକରେ ତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଉଗ୍ରବାଦୀଙ୍କଠାରୁ ଧମକପୂର୍ଣ୍ଣ କଲ୍ ଆସୁଛି । ସେହି ସମୟରେ କରକରେ ୨୦୦୮ ମାଲେଗାଓଁ ବିସ୍ଫୋରଣର ତଦନ୍ତର ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଥିଲେ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏକ ହିନ୍ଦୁତ୍ୱବାଦୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ତିନି ଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା ।
୨୦୦୯ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ-ଏନସିପି ମେଣ୍ଟ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଆସନକୁ ଫେରିଥିବା ଆର ଆର ପାଟିଲ ବିଧାନସଭାରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆକ୍ରମଣ ଦିନ ଦିଗବିଜୟ ଏବଂ କରକରେଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଟେଲିଫୋନ କଥାବାର୍ତ୍ତାର କୌଣସି ରେକର୍ଡ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପାଇନାହାନ୍ତି ।
ମାସକ ପରେ ସିଂହ ୨୬/୧୧ରେ ତାଙ୍କ ଏବଂ କରକରେଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା କଥାବାର୍ତ୍ତାର କଲ୍ ରେକର୍ଡ ଦିଗବିଜୟ ସିଂହ ପ୍ରକାଶ କରି ପାଟିଲ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ମିଥ୍ୟା ବୋଲି କହିଥିବା ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କ୍ଷମା ମାଗିବାକୁ କହିଥିଲେ ।
ଗତ ୧୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୨୬/୧୧ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ଅନେକ ସମୟରେ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ମଧ୍ୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର ବିଷୟ ପାଲଟିଛି ।
ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, କଂଗ୍ରେସ ନେତା ତଥା ପୂର୍ବତନ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ମନୀଷ ତିୱାରୀ ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକରେ ଲେଖିଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ଉପରେ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୧ରେ ବାକ୍ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ।
ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକ “୧୦ ଫ୍ଲାଶ ପଏଣ୍ଟରେ”; ୨୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ଅବସରରେ ତିୱାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ଦୃଢ଼ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଚିତ’ ଥିଲା, କାରଣ ଇସଲାମାବାଦ ବିରୋଧରେ ସଂଯମକୁ ଦୁର୍ବଳତାର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ ଶହ ଶହ ନିରୀହ ଲୋକଙ୍କୁ ନିର୍ମମଭାବେ ହତ୍ୟା କରିବାରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ, ସେହି ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସଂଯମ ଶକ୍ତିର ଚିହ୍ନ ନୁହେଁ; ଏହାକୁ ଦୁର୍ବଳତାର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏମିତି ଏକ ସମୟ ଆସିଥାଏ ଯେତେବେଳେ ଶବ୍ଦ ଅପେକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟ ଅଧିକ ଜୋରରେ କହିବା ଦରକାର । ୨୬/୧୧ ଏପରି ଏକ ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଏହା କେବଳ କରିବା ଉଚିତ ଥିଲା । ତେଣୁ ଭାରତର ୯/୧୧ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦିନରେ ଭାରତ ଗତିଶୀଳ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେବା ଉଚିତ ଥିଲା ବୋଲି ମୋର ମତ ।
ୟୁପିଏ ସରକାର ସମ୍ବେଦନହୀନ, ଅଦରକାରୀ ଏବଂ ଜାତୀୟ ନିରାପତ୍ତାକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ନୁହଁନ୍ତି ବୋଲି ବିଜେପି ତାଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଛି ।