ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ମଞ୍ଚ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି। ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତି ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ମିଳିଥିବା ସଙ୍କେତରୁ ଜଣାପଡୁଛି ଯେ ବିଜେପି ଲଗାତାର ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ସ୍ଥିତିରେ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ବିରୋଧୀ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ବିଜୟ ଆଶା ଛାଡ଼ି ନାହିଁ। ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିଜେପିକୁ ଟକ୍କର ଦେବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଏଥର ଅନେକ ଲୋଭନୀୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେବାକୁ ଯାଉଛି। କଂଗ୍ରେସ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଏମଏସପି ଅର୍ଥାତ ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟରେ ଫସଲ କିଣିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇସାରିଛି । ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଏକ ସାଧାରଣ ଇସ୍ତାହାର ପ୍ରକାଶ କରିପାରେ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ଆକର୍ଷଣୀୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିର ତାଲିକା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବିରୋଧୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବିଜେପି ମଧ୍ୟ ଏଥର ଏକ ବ୍ୟାପକ ଇସ୍ତାହାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି। ଦେଶରେ ୧ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇ ନିଜର ଇସ୍ତାହାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ ବୋଲି ଦଳ ଦାବି କରିଛି।
ଚମତ୍କାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଏକ ଗେମ୍ ଚେଞ୍ଜର ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି
ବିରୋଧୀ, ବିଶେଷ କରି ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ବଡ଼ ବଡ଼ ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନକୁ ଯାଇପାରନ୍ତି। ମହିଳା ଓ ବେକାରଙ୍କ ପ୍ରତି ମାସର ଦରମା ବ୍ୟତୀତ ଋଣ ଛାଡ଼ର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇପାରେ। ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ବିରୋଧୀ ଦଳର ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ତରଫରୁ ଖୁବଶୀଘ୍ର ଏଭଳି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଘୋଷଣା କରାଯାଇପାରେ। ନିକଟରେ ହୋଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଏହି ଧାରାକୁ ଆଗାମୀ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ଦୋହରାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ବିରୋଧୀ । ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଲୋଭନୀୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ ଗେମ୍ ଚେଞ୍ଜରଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏପରି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇ କେବଳ ବିରୋଧୀଦଳମାନେ ପଡ଼ିଆକୁ ଓହ୍ଲାଇ ନ ଥିଲେ ତାହା ନୁହେଁ। ବିଜେପି ମଧ୍ୟ ପଛରେ ନ ଥିଲା। ବାସ୍ତବରେ, ଗତ କିଛିବର୍ଷ ହେବ ସମାଜର କିଛି ବର୍ଗଙ୍କୁ ପ୍ରତି ମାସରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରାଶି ସହିତ କିଛି ଉପହାର ଦେବାର ଧାରା ଏକ ବଡ଼ ରାଜନୈତିକ ବାଜି ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ନିର୍ବାଚନର ତିନିମାସ ପୂର୍ବରୁ ବିଜେପି ଲାଡଲି ବେହନା ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ଏହି ଯୋଜନାରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତି ମାସରେ ୧୨୦୦ ଟଙ୍କା ଦରମା ଦିଆଯାଉଛି। ସେଠାରେ ନିର୍ବାଚନରେ ଦଳ ଏହି ଯୋଜନା ଆଧାରରେ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରିଥିଲା। ଏହା ପୂର୍ବରୁ କଂଗ୍ରେସ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଓ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ପୁରୁଣା ପେନସନ କିମ୍ବା ଶସ୍ତାରେ ବିଜୁଳି ଯୋଗାଇଦେବା ଭଳି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ଏଭଳି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିର ସଫଳତାର ଧାରାକୁ ପୁଣିଥରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିଥିଲା। ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଏହାକୁ ଦିଲ୍ଲୀରୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ଏବଂ ପଞ୍ଜାବରେ ଏହା ବଳରେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ଷମତାର ଦ୍ୱାର ଖୋଲିଥିଲା। ଏହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଯୋଗୁଁ ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଯେଉଁଭଳି ସଫଳତା ମିଳିଛି ତାହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବିଜେପିକୁ ମଧ୍ୟ କେତେକ ରାଜ୍ୟରେ ଲୋଭନୀୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ରାଜନୀତିର ଯୁଗ ଜାରି ରହିବ ବୋଲି ସଙ୍କେତ ମିଳିଛି।
ତେବେ ଅତୀତରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ବା ଇସ୍ତାହାରକୁ ଉତ୍ତରଦାୟୀ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକରେ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତିର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ଏ ଦିଗରେ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉନାହିଁ। ଅତୀତରେ ଅନେକ ଥର ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ସମସ୍ତ ପକ୍ଷଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ମାଗଣାକୁ ପ୍ରାକ୍ଟିକାଲ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ। ଆୟୋଗ ସମସ୍ତ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିର ବିସ୍ତୃତ ବିବରଣୀ ସହିତ ଏହାର ସମସ୍ତ ଲାଭ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଦିଗ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଦେଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପାଇଁ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣ ବିଧି ପରିସରଭୁକ୍ତ ହେବାକୁ ଆୟୋଗ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ କହିଥିଲେ। ସେହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପୂରଣ ପାଇଁ ଯେଉଁ ଆର୍ଥିକ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇଛି ତାହା ଠିକ୍ କି ନାହିଁ ତାହା ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଲା। ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ ଏହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ କିପରି ଲାଭଦାୟକ ହେବ ତାହାର ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ମଧ୍ୟ କହିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି। ନିର୍ବାଚନୀ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିର ବିବରଣୀ ଦେବାବେଳେ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିରତା ଉପରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରାଯିବା ଉଚିତ ବୋଲି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ କହିଥିଲେ। ଏଥିପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଏକ ଫର୍ମାଟରେ ସୂଚନା ଦେବାକୁ କମିଶନ ସମସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ କହିଥିଲେ। ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏଭଳି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦିଅନ୍ତି, ତେବେ ତାହା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ କେଉଁଠୁ ପାଣ୍ଠି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବ ତାହା କହିବା ଦରକାର। ଏହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପୂରଣ ପାଇଁ ଅଧିକ ଟିକସ ଲାଗୁ କରାଯିବ କିମ୍ବା ଏଥିପାଇଁ କେଉଁଠୁ ଋଣ ନିଆଯିବ ବୋଲି ଲୋକଙ୍କୁ କହିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ବିରୋଧୀ ଦଳଯେପରି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ନ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଶାସକ ଦଳକୁ ଅତିରିକ୍ତ ସୁବିଧା ନ ମିଳେ ସେଥିପାଇଁ ୬ମାସ ପୂର୍ବରୁ କୌଣସି ସରକାର ନୂଆ ଯୋଜନା ଘୋଷଣା କରିବେ ନାହିଁ ଏବଂ ଇସ୍ତାହାର ଉପରେ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ମାଗିବାର ଅଧିକାର କମିଶନଙ୍କର ରହିବ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି। ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ମାଗଣା ନିର୍ବାଚନ ଘୋଷଣାକୁ ଭୋଟରଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବା ଶ୍ରେଣୀରେ ଆଣି ବାରଣ କରିପାରିବେ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଏହି ମାମଲାରେ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଶୁଣାଣି ହୋଇଥିଲା। ଏହାପରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ମାଗଣାର ରାଜନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇବା ସହ ସରକାର ଓ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ଗାଇଡଲାଇନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ମଧ୍ୟ ମାଗଣାର ରାଜନୀତିକୁ ନେଇ ଲଗାତାର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି । ଏହି ଧାରାକୁ ନେଇ ସରକାରୀ ସ୍ତରରେ ମଧ୍ୟ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ବିଜେପି ନିଜେ ଅନେକ ଥର ଏଭଳି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିରୁ ଦୂରେଇ ରହିପାରିନଥିଲା। ଇସ୍ତାହାରର ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଧାରା ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଆମେରିକାର ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନେ ଇସ୍ତାହାରରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ନୀତି ବିଷୟରେ କହୁଛନ୍ତି, କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲାଭ କିମ୍ବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ବିଷୟରେ ନୁହେଁ। ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଇସ୍ତାହାରକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ସହିତ ବଜେଟ୍ ଫର୍ମ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ।