୨୬ ବର୍ଷର ପୁରୁଣା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଓଲଟିଲା
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅର୍ଥ ନେଇ ଗୃହରେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବା କିମ୍ବା ଭୋଟ ପାଇଁ ଲାଞ୍ଚ ନେବା ଅଭିଯୋଗରେ ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ବିରୋଧରେ ମାମଲା ରୁଜୁରୁ ମୁକ୍ତି ମାମଲାରେ ପୂର୍ବ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ୭ ଜଣିଆ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଖଣ୍ଡପୀଠ ସୋମବାର ଓଲଟାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ ଅଧିକାର ଅନୁଯାୟୀ ଏଭଳି ମାମଲାରୁ ମାମଲାରୁ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କହିଛନ୍ତି ଯେ ପିଭି ନରସିଂହରାଓଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ସହ ଆମେ ସହମତ ନୁହଁ, ଯେଉଁଥିରେ ସାଂସଦ ଏବଂ ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ ଗୃହରେ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବା କିମ୍ବା ଭୋଟ ପାଇଁ ଲାଞ୍ଚ ନେବା ପାଇଁ ମାମଲାରୁ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ୧୯୯୮ମସିହାରେ ୫ ଜଣିଆ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଖଣ୍ଡପୀଠ ୩:୨ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତାରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ଯେ ଏଭଳି ମାମଲାରେ ଜନପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ।
ସିଜେଆଇ କହିଛନ୍ତି- ଯଦି କେହି ଲାଞ୍ଚ ନିଅନ୍ତି, ତେବେ ମାମଲା ରୁଜୁ ହୋଇଥାଏ। ସେ ପରେ ଭୋଟ ଦେଇଥିଲେ ନା ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଥିଲେ ତାହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ। ଜଣେ ସାଂସଦ ଲାଞ୍ଚ ନେଲେ ହିଁ ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥାଏ। ଲାଞ୍ଚ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସଂସଦୀୟ ଅଧିକାର ଦ୍ୱାରା ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଆମର ମତ।
ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କହିଛନ୍ତି- ଯଦି ଜଣେ ସାଂସଦ ଦୁର୍ନୀତି କରୁଛନ୍ତି ଓ ଲାଞ୍ଚ ନେଉଛନ୍ତି, ତେବେ ଏସବୁ ଜିନିଷ ଭାରତର ସଂସଦୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେବ। ଧାରା ୧୦୫/୧୯୪ ଅନୁଯାୟୀ ଅଧିକାରର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଗୃହରେ ସାଂସଦମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନିର୍ଭୀକ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବା। ରାଜ୍ୟସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ଦେବା ପାଇଁ ଯଦି କୌଣସି ବିଧାୟକ ଲାଞ୍ଚ ନିଅନ୍ତି ତେବେ ତାଙ୍କୁ ଦୁର୍ନୀତି ନିବାରଣ ଆଇନର ମଧ୍ୟ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଯୁକ୍ତି – ଲାଞ୍ଚ ମାମଲାରୁ ମୁକ୍ତିର ବିଷୟ ନୁହେଁ
ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ଶୁଣାଣି ସମୟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ଲାଞ୍ଚ କେବେବି ମାମଲାରୁ ମୁକ୍ତିର ବିଷୟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ସଂସଦୀୟ ଅଧିକାରର ଅର୍ଥ ସାଂସଦ କିମ୍ବା ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଆଇନରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱରେ ରଖିବା ନୁହେଁ। ଶୁଣାଣି ସମୟରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସଂସଦରେ ଅପମାନଜନକ ବୟାନକୁ ଅପରାଧଭାବେ ବିଚାର କରିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଖାରଜ କରିଦେଇଥିଲେ।
ସଂସଦ ଓ ବିଧାନସଭାରେ ଅପମାନଜନକ ବୟାନ ସମେତ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଆଇନରୁ ମୁକ୍ତ କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଅପରାଧିକ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରରେ ଏପରି କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବରେ କୁହାଯାଇଛି।
ଏହା ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗୃହ ଭିତରେ କିଛି କହିବା ପାଇଁ ସାଂସଦ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ସଂସଦ ଓ ବିଧାନସଭା ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଗୃହ ଭିତରେ କହିବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାଧୀନତା ରହିଛି।
ସୀତା ସୋରେନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଭୋଟ ବଦଳରେ ଲାଞ୍ଚ ନେଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ
ବାସ୍ତବରେ ସୀତା ସୋରେନ ୨୦୧୨ରେ ରାଜ୍ୟସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଭୋଟ ଦେବା ବଦଳରେ ଲାଞ୍ଚ ନେଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି। ସୀତା ସୋରେନ ତାଙ୍କ ପ୍ରତିପକ୍ଷରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ ଯେ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯୪(୨) ଅନୁଯାୟୀ ଗୃହରେ କୌଣସି କଥା କହିବା କିମ୍ବା ଭୋଟ ଦେବାପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଛି।
ସୀତା ସୋରେନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ ରାଜୁ ରାମଚନ୍ଦ୍ରନ୍ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଯୁକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ନିକଟରେ ଲୋକସଭାରେ ଜଣେ ବିଏସପି ସାଂସଦ ଦାନିଶ ଅଲ୍ଲୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବିଜେପି ସାଂସଦ ରମେଶ ବିଧୁରୀ ଦେଇଥିବା ଅପମାନଜନକ ବୟାନକୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭୋଟ କିମ୍ବା ଭାଷଣ ସହ ଜଡ଼ିତ କୌଣସି କଥା, ଲାଞ୍ଚ ହେଉ କି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର, ସେଥିପାଇଁ ମାମଲାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିବା ଉଚ୍ଛେଦ ହେବା ଉଚିତ।
ସୀତା ସୋରେନ ମାମଲା ଗୃହ କାର୍ଯ୍ୟ ସହ ଜଡ଼ିତ ନୁହେଁ
ତେବେ ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲ ଆର ଭେଙ୍କଟରମଣି କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୋରେନଙ୍କ ମାମଲା ଅନ୍ୟ ମାମଲାଠାରୁ ଭିନ୍ନ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ରାଜ୍ୟସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଭୋଟ ଦେବାର ଗୃହକାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ତେଣୁ ରାଜ୍ୟସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ଦେବା ପାଇଁ ଲାଞ୍ଚ ନେବା ବିରୋଧରେ ସୀତା ସୋରେନଙ୍କ ମାମଲା ଆଇନଗତ ପରିସରଭୁକ୍ତ।
ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲଙ୍କ ଯୁକ୍ତି: ଭୋଟ ପାଇଁ ଲାଞ୍ଚ ଗୃହ ବାହାରେ
ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହେଟ୍ଟା ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ ଯେ ଲାଞ୍ଚକୁ ଧାରା ୧୦୫(୨) ଓ ୧୯୪(୨) ଅନୁଯାୟୀ ଛାଡ଼ ପରିସରଭୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏହି ଅପରାଧ ସଂସଦ କିମ୍ବା ବିଧାନସଭାରେ ଭାଷଣ କିମ୍ବା ଭୋଟ ସହ ଜଡ଼ିତ ହେଉ, ଏହା ଗୃହ ବାହାରେ ହୋଇଥାଏ । ଦୁଇଦିନର ଶୁଣାଣି ପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ମାମଲାରେ ରାୟ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିଛନ୍ତି।