ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରୋପଲସନ ମଡ୍ୟୁଲଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ମଡ୍ୟୁଲ ଆଜି ଚନ୍ଦ୍ର ଆଡକୁ ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ ନେବ । ଇସ୍ରୋ ଅନୁଯାୟୀ, ଶୁକ୍ରବାର (୧୮ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୩) ଅପରାହ୍ନ ପ୍ରାୟ ୪ଟାରେ ଏହାର ଡି-ବୁଷ୍ଟିଂ ଯୋଜନା କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଜ୍ଞାନ (ରୋଭର)କୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ଥିବା ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ‘ବିକ୍ରମ’ ଗୁରୁବାର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ପ୍ରୋପଲ୍ସନ୍ ମଡ୍ୟୁଲଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇଯାଇଛି । ଏବେ ଚନ୍ଦ୍ରର କକ୍ଷପଥରେ ଭାରତର ତିନୋଟି ମହାକାଶଯାନ ରହିଛି । ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୨ର ଅର୍ବିଟର, ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ପ୍ରୋପଲସନ୍ ମଡ୍ୟୁଲ ଓ ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ମଡ୍ୟୁଲ ତିନିଜଣ ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ପରିକ୍ରମା କରୁଛନ୍ତି । ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ‘ବିକ୍ରମ’ ଶୁକ୍ରବାର ଚନ୍ଦ୍ରର ୩୦ କିଲୋମିଟର x ୧୦୦ କିଲୋମିଟର କକ୍ଷପଥରେ ପହଞ୍ଚିବ । ଏହାପରେ ମହାକାଶଯାନର ବେଗ ଧୀରେ ଏହା ସିଧାସଳଖ ଚନ୍ଦ୍ର ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିବ । ଯଦି ସବୁ କିଛି ଠିକ୍ ଠାକ୍ ରହେ ତେବେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ବୁଧବାର (ଅଗଷ୍ଟ ୨୩) ଚନ୍ଦ୍ରରେ ସଫ୍ଟ ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ କରିବ । ଆଜିଠାରୁ ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ମିଶନରେ କ’ଣ ହେବ, ଜାଣନ୍ତୁ ପୂରା ପ୍ରକ୍ରିୟା ।
ଆଜିଠାରୁ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନର ଲ୍ୟାଣ୍ଡରର ଗତି କମିବା ଆରମ୍ଭ ହେବ
ଇସ୍ରୋ ଶୁକ୍ରବାର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡରର ଡି-ବୁଷ୍ଟିଂ ମ୍ୟାନୁଭର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛି ।
ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ‘ବିକ୍ରମ’କୁ କକ୍ଷପଥକୁ ନିଆଯିବ ଯେଉଁଠାରୁ ଚନ୍ଦ୍ରର ନିକଟତମ ବିନ୍ଦୁ ୩୦ କିଲୋମିଟର ଏବଂ ସବୁଠାରୁ ବାହ୍ୟ ବିନ୍ଦୁ ଆପୋଲୋ ୧୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ରହିବ ।
୩୦ କିଲୋମିଟର x ୧୦୦ କିଲୋମିଟର କକ୍ଷପଥ ହାସଲ ହେବା ପରେ ଲ୍ୟାଣ୍ଡରର ବେଗ ହ୍ରାସ ପାଇବ ।
୩୦ କିଲୋମିଟର ଉଚ୍ଚତାରୁ ଏହା ଧୀରେ ଧୀରେ ସିଧାସଳଖ ଚନ୍ଦ୍ର ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିବ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ଆଡ଼କୁ ପରିକ୍ରମା କରୁଛି, ତା’ପରେ ଏହାକୁ ଲମ୍ବା କରି ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବ ।
ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ମଡ୍ୟୁଲ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବ
ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଯେମିତି ରକେଟ ସାହାଯ୍ୟରେ ପୃଥିବୀରୁ ଉଡ଼ିଥିଲା ସେହିଭଳି ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବ । ତେବେ ଓହ୍ଲାଇବା ସମୟରେ ଏହାର ବେଗ ବହୁତ ମନ୍ଥର ରହିବ ।
ଇସ୍ରୋ ମୁଖ୍ୟ ଏସ୍ ସୋମନାଥଙ୍କ କହିବା ନୁସାରେ ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩କୁ ଏପରିଭାବେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି ଯେ ସବୁ କିଛି ବିଫଳ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବ ।
ସୋମନାଥ କହିଥିଲେ, ସବୁ ସେନ୍ସର ଫେଲ୍ ହୋଇଗଲେ ବି କିଛି କାମ କରେ ନାହିଁ, ଏହା (ବିକ୍ରମ) ଅବତରଣ କରିବ । ଏହାକୁ ସମାନ ଢଙ୍ଗରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି । ଏଥର ଉଭୟ ଇଞ୍ଜିନ କାମ ନ କଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଅବତରଣ କରିପାରିବ ବୋଲି ଆମେ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛୁ ।
ଅବତରଣ କରିବା ପରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଚାଲିବ ପ୍ରଜ୍ଞାନ
ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିବା ପରେ ‘ପ୍ରଜ୍ଞାନ’ ସେଠାରେ ବହୁତ ବୁଲିବ । ଏହା ମାଟି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରିବ । ଚନ୍ଦ୍ରରେ ‘ପ୍ରଜ୍ଞାନ’ର ଏହି ମୁନ୍ ଓ୍ୱାକ୍ ଇତିହାସରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହେବ । ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବାରେ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ଚତୁର୍ଥ ଦେଶ ହେବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କେବଳ ଆମେରିକା, ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଓ ଚାଇନା ଏହା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛନ୍ତି । ଇସ୍ରୋର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୨ ମିଶନ ଚନ୍ଦ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁରେ ଅବତରଣ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ଜାପାନର ଘରୋଇ ମହାକାଶଯାନ ମଧ୍ୟ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବାବେଳେ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି ।