ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବହୁ ଦଶନ୍ଧି ପରେ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ମଣ୍ଡଳ-କମଣ୍ଡଳ ରାଜନୀତି । ଜାତିଗତ ଜନଗଣନା ପରେ ଜାତି ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଜୋର ଧରିଛି । ବିହାର ବିଧାନସଭାରେ ସଂରକ୍ଷଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୀତୀଶ କୁମାର ସରକାର ଏକ ବିଲ ପାରିତ କରିଛନ୍ତି । ଏହାପରେ ହଠାତ୍ ରାଜନୀତି ମୋଡ଼ ନେଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳ ଜାତିକଥା କହିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ବିଜେପି ମଧ୍ୟ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହେଁ । ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ଏକ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହାଙ୍କ ଓଠରେ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ନାମ ଉଠିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ସର୍ବଦା ଓବିସି ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅପମାନିତ କରିଛି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ରିପୋର୍ଟ ଆସିବା ପରେ କଂଗ୍ରେସ ଏହାକୁ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଲୁଚାଇ ରଖିଥିଲା । ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ । ଏହି ମଣ୍ଡଳ ଆୟୋଗ ସମାନ ଯାହାର ସୁପାରିସକୁ ବିଶ୍ୱନାଥ ପ୍ରତାପ ସିଂହ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲେ । ଏହା ରାଜା ମନ୍ଦାଙ୍କୁ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ମସିହା ରେ ପରିଣତ କଲା । କିନ୍ତୁ ଉଚ୍ଚ ଜାତିଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ ସେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖଳନାୟକ ପାଲଟିଯାଇଥିଲେ । ଜାଣନ୍ତୁ କେମିତି ହେଲା ସବୁ କିଛି ।
ସେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ କଂଗ୍ରେସ ବିରୋଧରେ ମୋର୍ଚ୍ଚା ଖୋଲିଥିଲେ
ଭିପି ସିଂହ ଦେଶର ଅଷ୍ଟମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ । ୧୯୬୯ରେ ସେ କଂଗ୍ରେସରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ୧୯୮୦ରେ ସେ ୟୁପିର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ତାଙ୍କୁ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କରାଯାଇଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ସହ ତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ତିକ୍ତତା ପ୍ରାୟ ଏଥରଠାରୁ ଜୋର ଧରିଛି । ବାସ୍ତବରେ ରାଜୀବଙ୍କ ସରକାର ସମୟରେ ବୋଫର୍ସ ଦୁର୍ନୀତି ପଦାକୁ ଆସିଥିଲା । ଏଥିରେ ସରକାର ଦଲାଲ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା । ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ କଂଗ୍ରେସ ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ । ୧୯୮୮ମସିହାରେ ସିଂହ ଜନତା ଦଳ ନାମରେ ଏକ ନୂଆ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ୧୯୮୯ ନିର୍ବାଚନରେ ସେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ଓ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟମାନଙ୍କ ସହାୟତାରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଫ୍ରଣ୍ଟ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ । ନିର୍ବାଚନରେ ସିଂହ ବୋଫର୍ସ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ବହୁତ ଉଠାଇଥିଲେ । ଏଥିରେ କଂଗ୍ରେସ ସମେତ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି ଥିବା ସେ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି । ରାଜା ମନ୍ଦା ଏଥିରୁ ଉପକୃତ ହୋଇଥିଲେ । ଜେଡିୟୁ ନିଜର ନିର୍ବାଚନୀ ଇସ୍ତାହାରରେ ଲେଖିଥିଲା ଯେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ । ମାଣ୍ଡା ଏକଦା ଜମିଦାର ଥିଲେ । ଏହାର ଜମି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରୟାଗରାଜ ନିକଟରେ ରହିଛି । ଭିପି ସିଂହ ଏହାର ୪୧ତମ ଜମିମାଲିକ ଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ରାଜା ମାଣ୍ଡା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।
ଭିପି ସିଂହଙ୍କ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦେଶକୁ ଜାତିବାଦର ନିଆଁରେ ବୁଡ଼ାଇ ଦେଇଛି
ଭିପି ସିଂହଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଠିତ ସରକାରରେ ଆଦର୍ଶଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଥିଲା । ୧୯୯୦ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୭ ତାରିଖରେ ଭିପି ସିଂହ ଇସ୍ତାହାରରେ ଦେଇଥିବା ତାଙ୍କ ଦଳର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ପଛୁଆ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ୨୭ ପ୍ରତିଶତ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲେ । ୧୯୮୦ ମସିହାରେ କମିଶନ ଏହାର ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଇନ୍ଦିରା ସରକାର କିମ୍ବା ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ସରକାର ଏ ନେଇ କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇନଥିଲେ । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ଲାଗୁ କରିବା ପାଇଁ ବିଲ ଗୃହରେ ଆସିବା ପରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ । ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ମାତ୍ରେ ପଛୁଆ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ୨୭ ପ୍ରତିଶତ ସଂରକ୍ଷଣ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ଦେଶର ରାଜନୀତିକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲା । ଜାତିବାଦର ନିଆଁରେ ଦେଶ ଜଳୁଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଥିଲା । ମଣ୍ଡଳଙ୍କ ବିରୋଧରେ କମଣ୍ଡଳ ରାଜନୀତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରେ ଉଭୟ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷୁବ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ ।
ଉଚ୍ଚ ଜାତି ପାଇଁ ଖଳନାୟକ ନମ୍ବର ୧
ଭିପି ସିଂହଙ୍କୁ ଖଳନାୟକ ଭାବରେ ଦେଖୁଥିବା ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ସମାଲୋଚକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଭିପି ସିଂହ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ମଣ୍ଡଳଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲେ । ଏହି କାରଣରୁ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ଲାଗୁ କରିବା ଭଳି ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ପଛୁଆ ବର୍ଗ ତାଙ୍କୁ ନିଜର ମସିହା ଭାବରେ ଦେଖୁନାହାନ୍ତି । ତେବେ ଏହା ସତ ଯେ ଏହା ପରେ ଦେଶର ରାଜନୀତିର ସ୍ଥିତି ଓ ଦିଗ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା । ୨୦୦୮ମସିହାରେ ୭୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।