ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନିର୍ବାଚନ ଋତୁରେ ଆଜିକାଲି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ମାଗଣା ବଣ୍ଟନ ପାଇଁ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଚାଲିଛି । କିନ୍ତୁ ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଦଳ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ସବସିଡି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାଗଣା ଜିନିଷ ଦେଇ ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ହୋଇଛି । ଦେଶର ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଋଣ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଛି । ସେଣ୍ଟର ଫର ସୋସିଆଲ ଆଣ୍ଡ ଇକୋନୋମିକ ପ୍ରୋଗ୍ରେସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୦-୨୧ରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନାରୁ ଋଣ ପରିମାଣ ୨.୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଏହା କେନ୍ଦ୍ରର ଅତିରିକ୍ତ ବଜେଟ୍ ସମ୍ବଳ ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରାୟ ଅଧା । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ସରକାରୀ କମ୍ପାନିଠାରୁ ଅର୍ଥ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିଜ ଋଣର ପ୍ରକୃତ ଚିତ୍ର ଲୁଚାଉଛନ୍ତି ।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଋଣ ବିତ୍ତୀୟ ଦାୟିତ୍ୱ ଆଇନର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଛି । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ମୋଟ ରାଜ୍ୟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଜିଏସଡିପି)ର ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ । ଏହାକୁ ମିଶାଇଲେ ୨୦୨୦-୨୧ରେ ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଦାୟିତ୍ୱ ଜିଏସଡିପିର ୪୪ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିବ । ତେଲେଙ୍ଗାନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୧୦ ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ରାଜ୍ୟର ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ, ତେବେ ଏହାର ମୋଟ ଦାୟିତ୍ୱ ୩୮.୧ ପ୍ରତିଶତ। କେରଳରେ ୩ ପ୍ରତିଶତ ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ୧ ପ୍ରତିଶତ ବ୍ୟବଧାନ ରହିଛି । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୯-୨୦ ପରଠାରୁ ଏହା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏହାକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ।
କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ରହିଛି ?
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୧ଟି ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣ ପରିମାଣ ୨.୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ରହିଛି । ଗୁଜରାଟ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ । ମୋଟ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣର ୯୩ ପ୍ରତିଶତ ଦକ୍ଷିଣାଞ୍ଚଳର ୫ଟି ରାଜ୍ୟରୁ ଆସିଥାଏ । ତେଲେଙ୍ଗାନାର ଅନୁପାତ ଜିଏସଡିପିର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, କେନ୍ଦ୍ରର ଅତିରିକ୍ତ ବଜେଟ୍ ସମ୍ବଳ ବ୍ୟବହାର ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ୨୦୧୯ରେ ଏହା ୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଯୋଗୁଁ ଏହା ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି । ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ କହିଛି ଯେ ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ନିଗମର ବକେୟା ଅର୍ଥ ବର୍ତ୍ତମାନ ବଜେଟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବାବେଳେ ଏନଏଚଏଆଇ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସିଧାସଳଖ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଉଛି । କିନ୍ତୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟରେ ତାହା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁନାହିଁ ।
ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ରାଜ୍ୟମାନେ କ’ଣ ପାଇଁ ଋଣ ନେଉଛନ୍ତି । ଏହାର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି । ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ବୋରିଂର ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଖର୍ଚ୍ଚ ରାଜ୍ୟ ବେସାମରିକ ଯୋଗାଣ ନିଗମଦ୍ୱାରା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଏ, ଯାହା ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳା ପରିଚାଳନା କରିଥାଏ । ସେହିପରି ତାମିଲନାଡୁରେ ୯୬ ପ୍ରତିଶତ ଋଣ ରାଜ୍ୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସଞ୍ଚାଳନ ଓ ଉତ୍ପାଦନ କମ୍ପାନିର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ । ପଞ୍ଜାବରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଧାରା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । କାଲେଶ୍ୱରମ୍ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ନିଗମ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ବୋରିଂର ୩୭ ପ୍ରତିଶତ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିଛି ।