ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ରାମ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ନ ଦେବାକୁ କଂଗ୍ରେସ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେବା ପାଇଁ ରାମ ମନ୍ଦିର ଟ୍ରଷ୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ଦଳକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ମିଳିଥିଲା । କଂଗ୍ରେସ ଏହାକୁ ବିଜେପି ଓ ଆରଏସଏସର ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବୋଲି କହି ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଛି । ନିମନ୍ତ୍ରଣ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ହେବା ପରେ ରାଜନୀତି ସରଗରମ ହୋଇଛି । ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି (ବିଜେପି) ଏହାକୁ ୭୩ ବର୍ଷ ତଳେ ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ଉଦ୍ଘାଟନ ସହ ଯୋଡ଼ିଛି । ଏହାକୁ ନେଇ ବିଜେପି ଓ କଂଗ୍ରେସ ମଧ୍ୟରେ ବାକ୍ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । କଂଗ୍ରେସ ରାମ ବିରୋଧୀ ବୋଲି ବିଜେପି ଅଭିଯୋଗ କରିଛି । ସାତ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବର କଥା ମନେପକାଇ ସେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ସମଗ୍ର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ଏହାପରେ ନେହେରୁ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡ. ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କୁ ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ଉଦ୍ଘାଟନ ଉତ୍ସବରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ବାରଣ କରିଥିଲେ। ଏହାକୁ ନେଇ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖୋଲାଖୋଲି ମତଭେଦ ହୋଇଥିଲା । କ’ଣ ଥିଲା ସେହି କାହାଣୀ ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏଠାରେ….
ଏହା ସାତ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବର କଥା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଭଳି ବାତାବରଣ ଭଳି ପ୍ରାୟ ସମାନ ସ୍ଥିତି ଥିଲା । ତାରିଖ ଥିଲା ୧୧ ମଇ ୧୯୫୧ । ଗୁଜରାଟରେ ଉଦ୍ଘାଟିତ ହେଲା ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର । ଏହା ୧୨ଟି ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ଆକ୍ରମଣକାରୀମାନେ ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ଅନେକ ଥର ଧ୍ୱଂସ କରିଥିଲେ । ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ୍ରମେ ଏହାକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଥିଲା । ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ଏହାର ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାର ଶ୍ରେୟ ତତ୍କାଳୀନ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲଙ୍କୁ ଯାଉଛି ।
୧୯୫୧ ମସିହା ମଇ ୧୧ ତାରିଖରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମନ୍ଦିରରେ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ନେହେରୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ । ନେହେରୁ ଏଥିରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ। ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ନେହେରୁ ଅସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ନ ଦେବାକୁ ମଧ୍ୟ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କ କୁହାଯାଇଥିଲା ।
ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଲେ ନେହେରୁ
ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ଉଦ୍ଘାଟନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ପ୍ରାୟ ତିନିମାସ ପୂର୍ବରୁ ନେହେରୁ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ । ଏହି ଚିଠି ୧୯୫୧ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୩ ତାରିଖରେ ଲେଖାଯାଇଥିଲା । ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି- ଯଦି ଆପଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ଯେ ନିମନ୍ତ୍ରଣକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବା ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ଠିକ୍ ହେବ ନାହିଁ, ତେବେ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇବି ନାହିଁ । ନେହେରୁ ଲେଖିଥିଲେ ଯେ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କ ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ଗସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ବହନ କରୁଛି । ଏହା କୌଣସି ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନୁହେଁ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଏଥିରେ ଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।
ବାସ୍ତବରେ ନେହେରୁ ଚାହୁଁନଥିଲେ ଯେ ଡାକ୍ତର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିବା ସମୟରେ କୌଣସି ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତୁ । ନେହେରୁ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଏକ ଭୁଲ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇପାରେ । ଏହି କାରଣରୁ ନେହେରୁ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ଅଟକାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ । ଏହା ଭିନ୍ନକଥା ଯେ ପ୍ରସାଦ ନେହେରୁଙ୍କ କଥା ନ ଶୁଣି ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିର ଉଦ୍ଘାଟନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।
ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ଚିଠିର ଉତ୍ତର ଦେଇଛନ୍ତି
ନେହେରୁଙ୍କ ଚିଠିର ଜବାବରେ ଡାକ୍ତର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମଧ୍ୟ ଏକ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ । ପ୍ରସାଦ ଲେଖିଛନ୍ତି- ମୁଁ ମୋ ଧର୍ମରେ ବହୁତ ବିଶ୍ୱାସ କରେ ଏବଂ ଏଥିରୁ ନିଜକୁ ଅଲଗା କରିପାରିବି ନାହିଁ । ତା’ପରେ ସେ କେବଳ ଉଦ୍ଘାଟନ ଉତ୍ସବରେ ଯୋଗ ଦେଇନଥିଲେ, ତେବେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଯାୟୀ ଶିବଲିଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତତ୍କାଳୀନ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ସର୍ଦ୍ଦାର ବଲ୍ଲଭଭାଇ ପଟେଲ ସୋମନାଥ ମନ୍ଦିରର ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ଏ ନେଇ ସେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ । ଗାନ୍ଧୀ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସର୍ତ୍ତ ଥିଲା ଯେ ଏଥିରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଅର୍ଥ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବ ନାହିଁ । ପଟେଲ ଏହି ସର୍ତ୍ତକୁ ଅକ୍ଷରରେ ପାଳନ କରିଥିଲେ ।