କ୍ଷୁଦ୍ର ପରମାଣୁ ରିଏକ୍ଟରକୁ ନେଇ ଭାରତ-ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଚୁକ୍ତି ହୋଇପାରେ

• ବାଇଡେନ୍-ମୋଦିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଜି ହେବ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବୈଠକ
• ଜିଇ ମଧ୍ୟ ଜେଟ୍ ଇଞ୍ଜିନ୍ ଡିଲ୍ ଉପରେ ଆଲୋଚନାକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବାଇଡେନ ଆଜି ତିନିଦିନିଆ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସୁଛନ୍ତି । ବାଇଡେନ ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ ବାୟୁସେନା-୧ରେ ଜର୍ମାନୀ ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ । ଏଠାରେ ହେଲିକପ୍ଟରରେ ଇନ୍ଧନ ଭର୍ତ୍ତି କରିବା ପରେ ସେ ଭାରତ ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ । ସନ୍ଧ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୬ଟା ୫୫ରେ ବାଇଡେନ ପାଲାମ ବିମାନବନ୍ଦରରେ ଅବତରଣ କରିବେ ।

ଶୁକ୍ରବାର ବାଇଡେନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବୈଠକ କରିବେ । ଏହି ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବେସାମରିକ ପରମାଣୁ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ହେବ ବୋଲି ଆମେରିକା ଏନଏସଏ ଜେକ୍ ସୁଲିଭାନ୍ କହିଛନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ମଡ୍ୟୁଲାର ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ରିଏକ୍ଟର ଉପରେ ଚୁକ୍ତି ହୋଇପାରେ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଜିଇ ଜେଟ୍ ଇଞ୍ଜିନ୍ ଚୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଆଗକୁ ବଢ଼ିପାରେ ।

ଏହାବ୍ୟତୀତ ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧକୁ ନେଇ ଦୁଇ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ହେବ । ଏହି ସମୟରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ସ୍ତରରେ ଯୁଦ୍ଧର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ଉପରେ ଆଲୋଚନା ହେବ । ହ୍ଵାଇଟ୍ ହାଉସ୍ ଅନୁଯାୟୀ, ମୋଦୀ ଏବଂ ବାଇଡେନ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାଙ୍କ ସମେତ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ବିକାଶ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ବୈଶ୍ୱିକ ଆହ୍ୱାନ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା କରିବେ ।

ବାଇଡେନ ହେଉଛନ୍ତି ଆମେରିକାର ଅଷ୍ଟମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏ କି ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିବେ । ଖାସ୍ କଥା ହେଉଛି ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତାର ପ୍ରଥମ ୫୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମାତ୍ର ୩ ଜଣ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ସେହିପରି ଗତ ୨୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଏହା ଷଷ୍ଠ ଗସ୍ତ ହେବ ।

ବିଗତ ୭୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ-ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କ କିପରି ବଦଳିଯାଇଛି…

ଡ୍ୱାଇଟ୍ ଆଇଜେନହାୱର (ଡିସେମ୍ବର ୧୯୫୯)

ଡ୍ୱାଇଟ୍ ଆଇଜେନହାୱର ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏ କି ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ଭାରତ ଭୟଙ୍କର ମରୁଡ଼ିରୁ ମୁକୁଳିଥିବାବେଳେ ଦେଶରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଶୀର୍ଷରେ ଥିବାବେଳେ ଏହି ଗସ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ଶିଳ୍ପ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ବହୁତ କମ୍ ଥିଲା ।

ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବିଶ୍ୱରେ ଚାଲିଥିବା ଶୀତଳ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଉଭୟ ଆମେରିକା ଓ ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନରେ କାହାକୁ ସମର୍ଥନ ନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲା । ୧୯୬୧ମସିହାରେ ଅଣସଂଗଠିତ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିବା ୧୨୦ଟି ଦେଶ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଅନ୍ୟତମ ।

ତେବେ ବିଶ୍ୱରେ ଚାଲିଥିବା ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା ବ୍ୟତୀତ ଭାରତ ସୀମାରେ ଚୀନ ସହ ଉତ୍ତେଜନାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିଲା । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଆମେରିକା ଭାରତକୁ ଚୀନ ବିରୋଧରେ ସହଯୋଗୀଭାବେ ଦେଖୁଛି । ଆଇଜେନହାୱରଙ୍କ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ନ୍ୟୁ ଅର୍ଲିନ୍ସ ଟାଇମ୍ସ ରିପୋର୍ଟ କରିଥିଲା ଯେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏବଂ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନେହେରୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ-ଚୀନ  ସୀମା ବିବାଦ ଉପରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା ।

ସାନ୍ ଫ୍ରାନ୍ସିସ୍କୋ କ୍ରୋନିକାଲ୍ କହିଛି ଯେ ଆଇଜେନହାୱରଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପରେ ଗୋଟିଏ ରାତି ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଅଣସଂଗଠିତରୁ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସମର୍ଥକ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏଥିସହିତ ଦ ମିନିଟ୍ ନ୍ୟୁଜ୍ ମଧ୍ୟ ନିଜ ରିପୋର୍ଟରେ କହିଛି ଯେ ନେହେରୁ ଏବେ ଚୀନ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି ।

ରିଚାର୍ଡ ନିକ୍ସନ୍ (ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯)

ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରିଚାର୍ଡ ନିକ୍ସନ୍ ଭାରତରେ ମାତ୍ର ୨୩ ଘଣ୍ଟା ରହିଥିଲେ । ନିକ୍ସନ୍ ଜଣେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସମର୍ଥକ ଥିଲେ ଏବଂ ସେ ଭାରତର ଅଣସଂଗଠିତ ନୀତି ବିରୋଧରେ ଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଆମେରିକା ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲା ଯେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଲଗାତାର ଉତ୍ତେଜନା ଲାଗି ରହିଛି । ସେ ଭାରତକୁ ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନର କଣ୍ଢେଇ ବୋଲି ଭାବୁଥିଲେ ।

ଅଲ୍ ଜଜିରା ଅନୁଯାୟୀ, ରିଚାର୍ଡଙ୍କ ଗସ୍ତର ଫୋକସ୍ ଥିଲା ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ସୁଧାରିବା । ବାସ୍ତବରେ ସେ ଭାରତ ଏବଂ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ନେଇ ଅନେକ ଥର ଜାତିବାଦୀ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପୂର୍ବରୁ ୧୯୬୦ ଦଶକରେ ଯେତେବେଳେ ନିକ୍ସନ୍ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ନେହେରୁ ସରକାରଙ୍କ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲେ ।

ଦେଶାଇ ନିକ୍ସନଙ୍କ ପାଇଁ କେବଳ ନିରାମିଷ ଖାଦ୍ୟ ରଖିଥିବାବେଳେ ନିକ୍ସନଙ୍କୁ ନନ୍ ଭେଜ୍ ଏବଂ ମଦ ଖୁବ୍ ପସନ୍ଦ ଥିଲା । ଦେଶାଇଙ୍କ ଦୟାରେ କ୍ରୋଧିତ ହୋଇ ନିକ୍ସନ ଭାରତ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଗସ୍ତର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନ ଥିଲା ପାକିସ୍ତାନ । ଏଠାରେ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରକାର ନନଭେଜ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ରଖାଯାଇଥିଲା । ଏହା ନିକ୍ସନଙ୍କୁ ପାକିସ୍ତାନଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା ।

ଏହାପରେ ୧୯୭୧ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ବାଂଲାଦେଶ ପାକିସ୍ତାନଠାରୁ ଅଲଗା ହେବା ପରେ ରିଚାର୍ଡ ନିକ୍ସନ୍ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ସେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ।

ଜିମି କାର୍ଟର (ଜାନୁଆରୀ ୧୯୭୮)

୧୯୭୮ରେ ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜିମି କାର୍ଟର ତିନି ଦିନିଆ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ସେ ହରିୟାଣାର ଗୁରୁଗ୍ରାମର ଦୌଲତପୁର ନାସିରାବାଦ ଗାଁ ମଧ୍ୟ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେବେଠାରୁ ସେହି ଗାଁର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି କାର୍ଟରପୁରୀ ରଖାଯାଇଥିଲା । ୧୯୭୧ ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ୧୯୭୪ରେ ପୋଖରାନରେ ଭାରତର ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ ପରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସୁଧାରିବା ତାଙ୍କ ଗସ୍ତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ।

୧୯୭୪ ମସିହାରେ ରାଜସ୍ଥାନର ପୋଖରାନରେ ଭାରତ ନିଜର ପ୍ରଥମ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲା । ଏହା ଆମେରିକାକୁ କ୍ରୋଧିତ କରିଥିଲା । ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତ ଉପରେ ଅନେକ ପ୍ରକାର କଟକଣା ମଧ୍ୟ ଲଗାଯାଇଥିଲା । ୧୯୭୮ମସିହାରେ ଜିମି କାର୍ଟର ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା ଯେ ସେ ଭାରତକୁ ଏନପିଟି ଅର୍ଥାତ୍ ଅଣପ୍ରସାର ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବେ ଏବଂ ଆମର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରପାଇଁ ରାସ୍ତା ସବୁଦିନ ପାଇଁ ବନ୍ଦ କରିଦେବେ । ହେଲେ ତାହା ହୋଇପାରିନଥିଲା ।

ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇ ଚତୁରତାର ସହ ତାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ତିନୋଟି ସର୍ତ୍ତ ରଖିଥିଲେ । ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଏପରି କଲେ ଭାରତ ଏନପିଟିରେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି । ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ତ୍ତରେ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କେହି ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ତିଆରି କରିବେ ନାହିଁ । ତୃତୀୟ ସର୍ତ୍ତରେ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସବୁ ଦେଶ ପାଖରେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ଅଛି, ଯଦି ସେମାନେ ଏହାକୁ ନିପାତ କରିଦିଅନ୍ତି, ତେବେ ଭାରତ କେବେ ବି ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ କରିବ ନାହିଁ ।

ବିଲ୍ କ୍ଲିଣ୍ଟନ୍ (ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୦)

ପରମାଣୁ ଚୁକ୍ତି ଏନପିଟିରେ ସହମତି ନ ହେବା ପରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ୨୨ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିନଥିଲେ । ୨୦୦୦ମସିହାରେ ଏହି ବିରତିକୁ ଭାଙ୍ଗି ତତ୍କାଳୀନ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଲ୍ କ୍ଲିଣ୍ଟନ୍ ତାଙ୍କ ଝିଅ ସହ ୫ ଦିନିଆ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଗସ୍ତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ପୁନଃଲିଖିତ କରିବା ।

୧୯୯୧ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ ୟୁନିୟନ ଭାଙ୍ଗିବା ପରେ ବିଶ୍ୱ ରାଜନୀତିରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥିଲା । ଟାଇମ୍ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱ ମଞ୍ଚରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିବା ଆମେରିକା ପ୍ରଥମେ ୧୯ରେ କାର୍ଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଭାରତକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବା ପରେ ୨୦୦୦ରେ କ୍ଲିଣ୍ଟନ୍ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ ।

ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ କ୍ଲିଣ୍ଟନଙ୍କୁ ଭବ୍ୟ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଇଥିଲା । ଭାରତୀୟ ସଂସଦରେ ତାଙ୍କ ଭାଷଣକୁ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ ପ୍ରଶଂସା କରାଯାଇଥିଲା । କ୍ଲିଣ୍ଟନ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏହି ଭାରତ ହିଁ ଅର୍ଥନୈତିକ ଉଦାରୀକରଣ ନୀତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା, ଯାହା ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ପାଇଁ ଦ୍ୱାର ଖୋଲିଦେଇଥିଲା । ଏହା ଆମେରିକା ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଥିଲା ।

ଜର୍ଜ ବୁଶ (ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୬)

କ୍ଲିଣ୍ଟନଙ୍କ ଗସ୍ତର ୬ ବର୍ଷ ପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜର୍ଜ ବୁଶ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ଏହି ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବେସାମରିକ ପରମାଣୁ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହାପରେ ପରମାଣୁ ପ୍ରସାର ଚୁକ୍ତିରେ ସାମିଲ ହୋଇନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ଏକମାତ୍ର ଦେଶଭାବେ ପରମାଣୁ ବାଣିଜ୍ୟିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଲଟିଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତ ଆମେରିକାର ଦୁଇଟି ସର୍ତ୍ତକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ।

ପ୍ରଥମତଃ ଭାରତ ନିଜର ବେସାମରିକ ଓ ସାମରିକ ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଅଲଗା ଅଲଗାଭାବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବ । ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ଆଣବିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ପାଇବା ପରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ଏଜେନ୍ସି (ଆଇଏଇଏ) ଭାରତର ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ର ଉପରେ ନଜର ରଖିବ । ଏହାର ଜବାବରେ ଆମେରିକା ଭାରତ ଉପରେ ପରମାଣୁ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ ଲାଗିଥିବା କଟକଣାକୁ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲା ।

୨୦୦୮ରେ ପରମାଣୁ ଯୋଗାଣକାରୀ ଗୋଷ୍ଠୀ ଆମେରିକାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ୍ରମେ ଭାରତକୁ ପରମାଣୁ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଛାଡ଼ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା । ଏହାପରେ ବୁଶ ଏବଂ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂହ ଆନୁଷ୍ଠାନିକଭାବେ ପରମାଣୁ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ ।

ବାରାକ୍ ଓବାମା (ନଭେମ୍ବର ୨୦୧୦ ଓ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୫)

ବାରାକ୍ ଓବାମା ହେଉଛନ୍ତି ଏକମାତ୍ର ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଯିଏ କି ଦୁଇଥର ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଛନ୍ତି । ୨୦୧୦ମସିହାରେ ଭାରତ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଓବାମା ଜାତିସଂଘ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦ (ୟୁଏନଏସସି)ରେ ଭାରତର ସ୍ଥାୟୀ ସଦସ୍ୟତାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ୧୦ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏଥିସହ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଓ ଜାତୀୟ ନିରାପତ୍ତାକୁ ନେଇ ଅନେକ ଚୁକ୍ତି ହୋଇଛି ।

୨୦୧୫ରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଓବାମା ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସରେ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥିଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏହି ଯାତ୍ରା ବହୁତ ଭଲ ଥିଲା । ଲୋକଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରିବା ସମୟରେ ଓବାମା ହିନ୍ଦୀ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ଭାରତବାସୀ ଖୁବ ପସନ୍ଦ କରିଥିଲେ ।

ତେବେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଧର୍ମ ଆଧାରରେ ଭାରତ ଯୋଡ଼ି ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ସଫଳ ହେବ । ଆମେରିକା ଫେରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ସେ ଭାରତର ଏକତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ତାଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ।

ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ (ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୦)

ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ୨୦୨୦ ଫେବ୍ରୁଆରିରେ ୨ ଦିନିଆ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସେ ୩ଟି ସହରକୁ ଯାଇଥିଲେ । ଏଥିରେ ଅହମ୍ମଦାବାଦ, ଆଗ୍ରା ଓ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ରହିଛି । ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ ଅହମ୍ମଦାବାଦରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାର ନାମ ନମସ୍ତେ ଟ୍ରମ୍ପ ରଖାଯାଇଥିଲା ।

ଟ୍ରମ୍ପ ଆମେରିକାର ଲୋକଙ୍କୁ ଦେଖାଇବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ସେ ବିଦେଶରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲୋକପ୍ରିୟ । ଏହି ଗସ୍ତ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ଆମେରିକାରେ ରହୁଥିବା ଭାରତୀୟ ବଂଶୋଦ୍ଭବ ଲୋକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ଏହି ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ପୁଣି ଥରେ ଚୀନ ବିରୋଧରେ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତରେ ନିଜର ଭାଷଣ ଏବଂ ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତି ରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଏବଂ କ୍ୱାଡରେ ଶାନ୍ତି ଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଥିଲେ, ଯାହାର ସାଧାରଣ କଥା ହେଉଛି ଚୀନ ।

୨୦୧୭ରେ ଡୋକଲାମ ବିବାଦ ସମୟରେ ଆମେରିକା ଭାରତକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା । ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ୍‍ ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଭାରତ ଆମେରିକାଠାରୁ ୨୪ଟି ଏମ୍ଏଚ୍-୬୦ ରୋମିଓ ହେଲିକପ୍ଟର ସମେତ ୬ଟି ଏଏଚ୍-୬୪ଇ ଆପାଚି ହେଲିକପ୍ଟର କିଣିବାକୁ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା ।