ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜି ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ । ତାଙ୍କ ପୁଅ ତଥା କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ତାଙ୍କୁ ନିଜ ଢଙ୍ଗରେ ମନେ ପକାଇଛନ୍ତି । ଲଦାଖର ପାଙ୍ଗୋଙ୍ଗସୋ ହ୍ରଦ କୂଳରେ ରାହୁଲ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି । ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ନିର୍ମାତା କୁହାଯାଉଥିବା ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ଟେଲିକମ୍ ନେଟୱର୍କ ଗଠନ କରିଥିଲେ, ମତଦାନ ସୀମା ଥିଲା ୨୧ରୁ ୧୮ ବର୍ଷ, ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦେଶରେ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଆଣିବା, ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଇତ୍ୟାଦି ତାଙ୍କ ସଫଳତା ମଧ୍ୟରେ ଗଣାଯାଏ । ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ ପୁରୁଣା କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ କାହାଣୀ ହେଉଛି ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ସାକ୍ଷାତ୍ ବିଷୟରେ । ସେତେବେଳେ ରାଜୀବଙ୍କୁ ମାତ୍ର ୪ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସାକ୍ଷାତ୍ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ପରଦିନ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ନାଥୁରାମ ଗଡସେ ଗୁଳି କରି ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
ସେତେବେଳେ ରାଜୀବଙ୍କୁ ମାତ୍ର ୪ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା
ଏହା ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୨୯ ତାରିଖର କଥା । ସେତେବେଳେ ସେ ଦେଶ ଓ ବିଶ୍ୱର ରାଜନୀତି ଓ ଅସ୍ଥିରତା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ନ ଥିଲେ । ସେହି ଦିନଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ୪ ବର୍ଷର ରାଜୀବଙ୍କ ପାଇଁ ଖେଳିବାର ଥିଲା । ଜାନୁଆରୀ ୨୯ ତାରିଖ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ମା’ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ତାଙ୍କୁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ନେଇଯାଇଥିଲେ । ଇନ୍ଦିରା ଓ ରାଜୀବଙ୍କ ସହ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ଭଉଣୀ କ୍ରିଷ୍ଣା ହାତୀ ସିଂହ, ନୟନତାରା ପଣ୍ଡିତ ଓ ପଦ୍ମଜା ନାଇଡୁ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ । ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଜୀବନୀ ଲେଖିଥିବା କ୍ୟାଥରିନ ଫ୍ରାଙ୍କ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେହି ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଘରୁ ବାହାରିବା ପୂର୍ବରୁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ମାଳି ଏକ ଗୁଣ୍ଡ ଚମେଲି ଫୁଲ ଦେଇଥିଲେ । ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଭାବିଥିଲେ ଯେ ସେ ଏହି ଚମେଲି ଫୁଲ ନେଇ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କୁ ଦେବେ । ଏହାପରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ, ରାଜୀବ, ନେହେରୁଙ୍କ ଭଉଣୀ କ୍ରିଷ୍ଣା ହାତୀସିଂହ, ନୟନତାରା ପଣ୍ଡିତ ଏବଂ ପଦ୍ମଜା ନାଇଡୁଙ୍କ ସହ ବିର୍ଲା ହାଉସ ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ ।
ସେଦିନ ରାଜୀବଙ୍କୁ ଏକ ବଡ଼ ଶିକ୍ଷା ମିଳିଥିଲା
ସବୁଦିନ ଭଳି ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ବିର୍ଲା ହାଉସର ଲନରେ ଖରାରେ ବସିଥିଲେ । ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ, ନେହେରୁଙ୍କ ଭଉଣୀ କ୍ରିଷ୍ଣା ହାତୀସିଂହ, ନୟନତାରା ପଣ୍ଡିତ ଓ ପଦ୍ମଜା ନାଇଡୁ ଆସି ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନିକଟରେ ବସିଥିଲେ । ରାଜୀବ ନିକଟରେ ପ୍ରଜାପତିଙ୍କ ସହ ଖେଳୁଥିଲେ । କିଛି ସମୟ ପରେ ରାଜୀବ ଆସି ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପାଦ ପାଖରେ ବସିଲେ । ରାଜୀବ କ’ଣ ଭାବୁଥିଲେ ଜାଣି ପାରିନଥିଲେ, ସେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପାଦ ମଧ୍ୟରେ ଚମେଲି ଫୁଲ ବାନ୍ଧିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଜାତିର ପିତା ଏହା ଦେଖି ରାଜୀବଙ୍କ କାନ ଧରି ତାଙ୍କୁ ଉଠାଇ ନେଇଥିଲେ । ରାଜୀବଙ୍କୁ ଜୀବନର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶିକ୍ଷା ଦେଇ ଗାନ୍ଧୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଏପରି କରନ୍ତି ନାହିଁ, ଫୁଲ କେବଳ ମୃତ ଲୋକଙ୍କ ପାଦରେ ଦିଆଯାଏ ।
ଆଉ ପରଦିନ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଗଲା
ଜାନୁଆରୀ ୨୯ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଏହି ଘଟଣା ପରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ରାଜୀବଙ୍କର ଏହା ଥିଲା ଶେଷ ସାକ୍ଷାତ୍ । ୧୯୪୮ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୩୦ ତାରିଖରେ ନାଥୁରାମ ଗଡସେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଗୁଳି କରି ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ପ୍ରାର୍ଥନା ସଭାକୁ ଯିବା ସମୟରେ ନାଥୁରାମ ଗଡସେ ଭିଡ଼ର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସାମ୍ନାରୁ ୩ ଥର ଗୁଳି କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେଠାରେ ବିଶୃଙ୍ଖଳା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପାଟିରୁ ‘ହେ ରାମ’ ବାହାରିବା ପରେ ସେ ନିଜ ଜୀବନବଳି ଦେଇଥିଲେ । ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରଥମ ତଥା ଶେଷ ସାକ୍ଷାତ୍ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।