ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଚନ୍ଦ୍ର ପରେ ଭାରତ ଏବେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ନଜର ରଖିଛି । ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ଏବେ ଚନ୍ଦ୍ରର ରହସ୍ୟ ଜାଣିବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିଛି । ଶନିବାର ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ-୧କୁ ସୂର୍ଯ୍ୟର ରହସ୍ୟ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ପଠାଯିବ । ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୧ ମିଶନ ଶ୍ରୀହରିକୋଟାର ଲଞ୍ଚିଂ ସେଣ୍ଟରରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଉତକ୍ଷେପଣ ପାଇଁ ଇସ୍ରୋ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଶେଷ କରିଛି । ଇସ୍ରୋ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଏସ ସୋମନାଥ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୌର ମିଶନ ‘ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୧’ର ଉତକ୍ଷେପଣ ପାଇଁ ଇସ୍ରୋ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି । ରକେଟ୍ ଓ ସାଟେଲାଇଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରହିଛି । ଉତକ୍ଷେପଣ ପାଇଁ ଆମେ ରିହର୍ସଲ ମଧ୍ୟ ଶେଷ କରିଛୁ । ଶୁକ୍ରବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୧ଟା ୫୦ରୁ କାଉଣ୍ଟଡାଉନ୍ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହା ହେଉଛି ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସୌର ଅଭିଯାନ । ଇସ୍ରୋର ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୧ ମିଶନ କ’ଣ, କେତେ ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବ, କେତେ ସମୟ ଲାଗିବ, ମିଶନର ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ, ଜାଣନ୍ତୁ ସବୁ କିଛି ।
କ’ଣ ରହିଛି ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ ମିଶନ, କେବେ ଓ କେଉଁଠି ଲଞ୍ଚ ହେବ ?
- ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା (ଇସ୍ରୋ) ଦେଶର ପ୍ରଥମ ସୌର ଅଭିଯାନର ନାମ ‘ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧’ ରଖିଛି ।
- ଏହା ସାହାଯ୍ୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରାଯିବ ।
- ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୧ ମିଶନର ଶୁଭାରମ୍ଭ ୨ସେପ୍ଟେମ୍ବର, ୨୦୨୩ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୧ଟା ୫୦ରେ ହେବ ।
- ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ଭଳି ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରୀହରିକୋଟାସ୍ଥିତ ସତୀଶ ଧୱନ ମହାକାଶ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଉତକ୍ଷେପଣ କରାଯିବ।
ଏଲ-୧ କ’ଣ ?
- ଆଦିତ୍ୟ ଏଲ୍-୧ ମହାକାଶଯାନକୁ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଲାର୍ଜ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟ ୧ (ଏଲ୍ ୧) ଓ ପୃଥିବୀର ଗୁରୁତ୍ବାକର୍ଷଣ ପ୍ରଣାଳୀ ଚାରିପଟେ ଏକ ହାଲୋ କକ୍ଷପଥରେ ରଖାଯିବ । ଏହି ସ୍ଥାନ ପୃଥିବୀଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୧୫ ନିୟୁତ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
- ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନରେ, ଲାର୍ଜ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟଗୁଡିକ ହେଉଛି ବିନ୍ଦୁ ଯେଉଁଠାରେ, ଏକ ଦୁଇ-ଶରୀରୀୟ ଗୁରୁତ୍ୱାକର୍ଷଣ ପ୍ରଣାଳୀରେ, ଏକ ଛୋଟ ବସ୍ତୁ ସେଠାରେ ରଖିବା ସମୟରେ ସ୍ଥିର ରହିଥାଏ ।
- ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ପୃଥିବୀ ଭଳି ଦ୍ୱି-ଶରୀର ପ୍ରଣାଳୀ ପାଇଁ, ବୃହତ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟଗୁଡ଼ିକ ଅନୁକୂଳ ବିନ୍ଦୁ ପାଲଟିଯାଏ ଯେଉଁଠାରେ ମହାକାଶଯାନ କମ୍ ଇନ୍ଧନ ଖର୍ଚ୍ଚ ସହିତ ରହିପାରିବ ।
- ସୌର-ପୃଥିବୀ ମଣ୍ଡଳର ପାଞ୍ଚଟି ବୃହତ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟ ରହିଛି । ଲାର୍ଜ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟ ଏଲ୧ ହେଉଛି ଯେଉଁଠାରେ ଆଦିତ୍ୟ ଏଲ୧ ଯାଉଛି ।
କେଉଁଠି ଦେଖିବେ ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୧ ଲଞ୍ଚର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ
ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ ଭଳି ଇସ୍ରୋ ମଧ୍ୟ ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ର ଉତକ୍ଷେପଣକୁ ସିଧାପ୍ରସାରଣ କରିବ । ସୌର ମିଶନର ଉତକ୍ଷେପଣ ଇସ୍ରୋର ୟୁଟ୍ୟୁବ୍ ଚ୍ୟାନେଲ ସହିତ ଏହାର ଅଫିସିଆଲ ୱେବସାଇଟ ଏବଂ ଏନବିଟି ଅନଲାଇନରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ ।
ଉତକ୍ଷେପଣ ପରେ ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍ ୧ କିପରି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବ
- ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ ମହାକାଶଯାନକୁ ଶ୍ରୀହରିକୋଟାସ୍ଥିତ ସତୀଶ ଧୱନ ମହାକାଶ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଉତକ୍ଷେପଣ କରାଯିବ ।
- ପ୍ରଥମେ ଏହାକୁ ପୃଥିବୀର ନିମ୍ନ କକ୍ଷପଥରେ ରଖାଯିବ । ତା’ପରେ କକ୍ଷପଥକୁ ଅଧିକ ଇଲାପ୍ଟିକାଲ୍ କରାଯିବ ।
- ଶେଷରେ ମହାକାଶଯାନକୁ ପୃଥିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ବାହାର କରି ଲାର୍ଜରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟ ୧ ଆଡ଼କୁ ଠେଲି ଦିଆଯିବ ।
- ପୃଥିବୀର ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ବାହାରିବା ପରେ ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ର କ୍ରୁଜ୍ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ ହେବ ଏବଂ ଏହା ପରେ ଏହା ଲାର୍ଜ ରେଞ୍ଜ୍ ପଏଣ୍ଟ-୧ (ଏଲ୍-୧)ର ଚାରିପଟେ ଥିବା ହାଲୋ କକ୍ଷପଥରେ ପ୍ରବେଶ କରିବ ।
- ଇସ୍ରୋ ଅନୁଯାୟୀ, ପୃଥିବୀରୁ ଲାର୍ଜ ରେଞ୍ଜ ପଏଣ୍ଟ-୧ କୁ ଯାତ୍ରା ଶେଷ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୪ ମାସ ସମୟ ଲାଗିବ ।
ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲରେ କ’ଣ ପେଲୋଡ୍ ଲଗାଯାଇଛି ?
ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ ବିମାନରେ ସମୁଦାୟ ୭ଟି ପେଲୋଡ୍ ରହିଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୪ଟି ରିମୋଟ୍ ସେନ୍ସିଂ ପେଲୋଡ୍ ଏବଂ ୩ଟି ଇନ୍-ସିଟୁ ପେଲୋଡ୍ । ଆଦିତ୍ୟ-ଏଲ୍-୧ର ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ କ୍ରୋମୋସଫିୟର ଏବଂ କରୋନା ସୌର ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ନିରୀକ୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି ।
ରିମୋଟ୍ ସେନ୍ସିଂ ପେଲୋଡ୍ସ
- ଦୃଶ୍ୟମାନ ଏମିସନ୍ ଲାଇନ୍ କୋରୋନାଗ୍ରାଫ୍ (ଭିଇଏଲ୍ସି): କରୋନା/ ଇମେଜିଂ ଏବଂ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋସ୍କୋପି
- ସୋଲାର ଅଲଟ୍ରାଭାୟୋଲେଟ୍ ଇମେଜିଂ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ (ସୁଟ୍): ଫଟୋସ୍ଫିୟର ଏବଂ କ୍ରୋମୋସ୍ଫିୟର ଇମେଜିଂ- ନେରୋ ଏବଂ ବ୍ରଡ୍ ବ୍ୟାଣ୍ଡ
- ସୌର ଲୋ ଏନର୍ଜି ଏକ୍ସ-ରେ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋମିଟର (ସୋଲେକ୍ସ): ସଫ୍ଟ ଏକ୍ସ-ରେ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋମିଟର
- ହାଇ ଏନର୍ଜି ଏଲ୧ ଅର୍ବିଟିଂ ଏକ୍ସ-ରେ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋମିଟର (ଏଚଇଏଲ୧ଓଏସ୍): ହାର୍ଡ ଏକ୍ସ-ରେ ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରୋମିଟର
- ଆଦିତ୍ୟ ସୋଲାର ୱିଣ୍ଡ ପାର୍ଟିକାଲ ଏକ୍ସପେରିମେଣ୍ଟ (ଏଏସପିଇଏକ୍ସ)
- ଆଦିତ୍ୟଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ଲାଜମା ଆନାଲାଇଜର ପ୍ୟାକେଜ୍ (ପାପା)
- ଉନ୍ନତ ଟ୍ରାଇ-ଏକ୍ସଲ ହାଇ ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ୍ ଡିଜିଟାଲ ମ୍ୟାଗ୍ନେଟୋମିଟର
- ଉନ୍ନତ ଟ୍ରାଇ-ଅକ୍ଷୟ ଉଚ୍ଚ ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ୍ ଡିଜିଟାଲ ମ୍ୟାଗ୍ନେଟୋମିଟର